Λισσών – Οι προτεραιότητες της Πορτογαλίας ως προέδρου του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης επικεντρώνονται στην οικονομική ανάκαμψη που σχετίζεται με τις κλιματικές δράσεις και την ψηφιακή μετάβαση, δήλωσε ο πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα σε κοινή συνέντευξη Τύπου στη Λισαβόνα με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Με την Ελλάδα, συγκεκριμένα, η Πορτογαλία ελπίζει κατά τη διάρκεια της προεδρίας της (1 Ιανουαρίου έως 30 Ιουνίου) να ενισχύσει τις οικονομικές σχέσεις, δήλωσε ο Κόστα, αναφερόμενος σε μνημόνιο συνεργασίας που υπεγράφη πρόσφατα μεταξύ των δύο χωρών. “Συζητήσαμε επίσης τις προτεραιότητες της Προεδρίας μας στην ΕΕ, την επιτάχυνση της οικονομικής ανάκαμψης της ΕΕ, την ενίσχυση του κοινωνικού τομέα και τη διασφάλιση της ευρωπαϊκής ανεξαρτησίας σε παγκόσμια κλίμακα”, υπογράμμισε ο Κόστα.
Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε ότι η Ελλάδα θα ξεκινήσει διερευνητικές συνομιλίες με την Τουρκία, μόλις οριστεί μια ημερομηνία, βάσει των κατευθυντήριων γραμμών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, “οι οποίες πρόκειται να ξεκινήσουν από εκεί που σταματήσαμε τον Μάρτιο του 2016, και να επιτύχουμε προγράμματα στο θέμα οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. “
Ωστόσο, η Ελλάδα δεν έχει λάβει ακόμη πρόσκληση να εργασθεί για μια ημερομηνία για τις συνομιλίες, δήλωσε ο Μητσοτάκης, επαναλαμβάνοντας ότι «το μόνο και μόνο ζήτημα που αντιμετωπίζουμε είναι η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο».
Ωστόσο, όπως σημείωσε και ο Μητσοτάκης, “θεωρώ θετικό ότι η Τουρκία εκφράζει τη βούλησή της να ξεκινήσει η διαδικασία”. Μια καθορισμένη ημερομηνία “θα είναι ένα θετικό πρώτο βήμα. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τόνισε ότι αυτή η πολιτική απαιτεί συνέπεια και συνέχεια”, ανέφερε, και αναφέρθηκε στην έκθεση προόδου που αναμένεται τον Μάρτιο από τον Josep Borrell, επικεφαλής των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ.
Ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας πρόσθεσε επίσης ότι τόσο η χώρα του όσο και η ΕΕ έχουν δηλώσει σαφώς την πλήρη αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα και την Κύπρο και ζήτησαν σεβασμό για την εδαφική τους ακεραιότητα, καθώς είναι μέλη της ΕΕ. “Οι αμφιβολίες για την εδαφική ακεραιότητα οποιουδήποτε κράτους μέλους της ΕΕ συνεπάγονται αμφιβολίες για την εδαφική ακεραιότητα ολόκληρης της ΕΕ”, επεσήμανε.
«Είμαστε όλοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ», είπε, «και η Τουρκία είναι ένας από τους σημαντικότερους γείτονες της ΕΕ. Έχουμε πολύ ισχυρούς οικονομικούς και κοινωνικούς δεσμούς και υπάρχει μια μεγάλη τουρκική κοινότητα στην ΕΕ». Είπε ότι η προεδρία της χώρας του θα εργαστεί για την εξομάλυνση των σχέσεων και θα έχει «μια νέα ατζέντα, μια νέα σχέση με την Τουρκία», κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Μάρτιο, «χωρίς να ξεχνάμε φυσικά τα δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου».
Συνεργαζόμενος Τύπος
Σε ερωτήσεις σχετικά με το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ, ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης σημείωσε τον επείγοντα χαρακτήρα της εκταμίευσης των πόρων στις χώρες. Η Ελλάδα αναμένεται να λάβει 32 δισεκατομμύρια ευρώ και δεν μπορεί να υπάρξει καθυστέρηση. “Το πρώτο τρίμηνο του 2021 θα είναι σκληρότερο από τις εκτιμήσεις μας λόγω των νέων πανδημικών κυμάτων σε αρκετές χώρες”, είπε. Μέχρι να πραγματοποιηθούν περισσότεροι εμβολιασμοί, θα παραμείνουν περιορισμοί στις επιχειρηματικές δραστηριότητες, σημείωσε. Στην Ελλάδα, η επιτροπή εμπειρογνωμόνων θα παρέχει συστάσεις βάσει των τελευταίων ιολογικών δεδομένων, εξήγησε.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός επαίνεσε επίσης τις συνεισφορές της Πορτογαλίας στο ζήτημα της μετανάστευσης στην ΕΕ και έδωσε μια πρόσκληση στον πρωθυπουργό Κόστα να συμμετάσχει σε εκδηλώσεις για την 200ή επέτειο της διάρρηξης της Ελληνικής Επανάστασης για την Ανεξαρτησία το 1821.
Έκανε επίσης ιδιαίτερη αναφορά στον συνταγματάρχη Antonio Figueira d ‘Almeida, “ο πρώτος Πορτογάλος Έλληνας”, όπως τον ονόμασε, ο οποίος βοήθησε τους Έλληνες επαναστάτες να πολεμούν δίπλα τους. Ο ομώνυμος και εγγονός του, έναν αιώνα αργότερα, θα πεθάνει πολεμώντας για την ανεξαρτησία της πΓΔΜ, είπε.
Ευρωκίνηση
Τα μέλη του ΝΑΤΟ Ελλάδα και Τουρκία διαφωνούν για τα θαλάσσια σύνορα και τα δικαιώματα ορυκτών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. η διαμάχη προκάλεσε μια τεταμένη αντιπαράθεση πέρυσι όταν ένα τουρκικό ερευνητικό σκάφος χρησιμοποιήθηκε για την έρευνα σε ύδατα όπου η Ελλάδα διεκδικεί δικαιοδοσία.
Η Τουρκία αναφέρει ότι η επέκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας προς τα ανατολικά θα θεωρηθεί πολεμική πράξη, υποστηρίζοντας ότι τα ελληνικά νησιά θα εμπόδιζαν αποτελεσματικά την πρόσβασή της στο Αιγαίο.
Οι συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών για να προσπαθήσουν να επιλύσουν τη διαφωνία διαλύθηκαν πριν από τέσσερα χρόνια. Υπό την πίεση των δυτικών συμμάχων, οι δύο πλευρές λένε ότι είναι πρόθυμες να ξαναρχίσουν αυτόν τον διάλογο.
Ξεχωριστά τη Δευτέρα, η ελληνική κυβέρνηση δήλωσε ότι σκοπεύει να ακολουθήσει ταχέως νομοθεσία για την κοινοβουλευτική έγκριση ενός προγράμματος για την απόκτηση 18 γαλλικών μαχητικών Rafale – 12 ήδη σε υπηρεσία στον γαλλικό στρατό και έξι νέα αεροσκάφη.
Συνεργαζόμενος Τύπος
Ο εκπρόσωπος Ταραντίλης δήλωσε ότι η συζήτηση για το πρόγραμμα θα ξεκινήσει επίσης στο κοινοβούλιο αυτήν την εβδομάδα με παραδόσεις των αεροσκαφών που αναμένεται να ξεκινήσουν το καλοκαίρι. Οι ετήσιες δαπάνες της Ελλάδας για την άμυνα αυξήθηκαν κατά περισσότερο από το ένα τρίτο το 2021 σε 5,4 δισεκατομμύρια ευρώ (6,6 δισεκατομμύρια δολάρια) σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, καθώς η χώρα προσπαθεί να συμβαδίσει με την Τουρκία μετά από χρόνια περικοπών κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης οικονομικής κρίσης.