Ο Έντυ Ζεμενίδης, εκτελεστικός διευθυντής του Ελληνοαμερικανικού Συμβουλίου Ηγεσίας, μίλησε σε συμμετέχοντες σε διαδικτυακό σεμινάριο φόρουμ της Μέσης Ανατολής (βίντεο) της 8ης Ιανουαρίου σχετικά με την ταχέως μειούμενη αξιοπιστία της Τουρκίας ως αμερικανικό σύμμαχο και την αυξανόμενη αξιοπιστία της Ελλάδας ως αμερικανού συμμάχου.
Η Ελλάδα και η Τουρκία κατέλαβαν παρόμοια θέση στη στρατηγική σκέψη των ΗΠΑ μετά το τέλος του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου, ως εμπόδια που προστατεύουν τη νοτιοανατολική πλευρά της Ευρώπης από τον κομμουνισμό και τη σοβιετική επιρροή, και έγιναν δεκτά στο ΝΑΤΟ. Ωστόσο, ενώ η συμμαχία της Ελλάδας με τις ΗΠΑ έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει αναλάβει όλο και περισσότερες ενέργειες που απειλούν τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή. Σε αυτά περιλαμβάνονται η προτεραιότητα της καταπολέμησης των Κούρδων παρά του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία, η υπονόμευση των αμερικανικών κυρώσεων στο Ιράν, η αντίθεση στο Ισραήλ, η χορηγία της Χαμάς και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και η απόκτηση του αμυντικού συστήματος S-400 από τη Ρωσία. Ο τελευταίος οδήγησε την κυβέρνηση Τραμπ να επιβάλει κυρώσεις CAATSA (Countering America’s Adversaries μέσω Sanctions Act) στην Άγκυρα πέρυσι. Εν τω μεταξύ, ο αυξανόμενος αυταρχισμός του Ερντογάν έχει γίνει όλο και μεγαλύτερη προσβολή στις αμερικανικές αξίες. Η Τουρκία του Ερντογάν, η οποία χαρακτηρίστηκε «ούτε φίλος ούτε εχθρός» στον τίτλο της έκθεσης του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων του 2018, έχει πλέον γίνει «πιο εχθρός από φίλος», δήλωσε ο Ζεμενίδης.
![]() Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απειλεί τα συμφέροντα των ΗΠΑ σε πολλούς διαφορετικούς τομείς. |
Η Ελλάδα, αντιθέτως, “απέδειξε την πολιτική της σταθερότητα και … πίστη στις Ηνωμένες Πολιτείες”. Ο φιλοαμερικανικός προσανατολισμός του δεν υπόκειται στις ιδιοτροπίες ενός συγκεκριμένου ηγέτη, αλλά είναι θέμα συναίνεσης σε όλο το πολιτικό φάσμα. Ακόμη και ο Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής Αριστεράς – Προοδευτική Συμμαχία (ΣΥΡΙΖΑ) οδήγησε την «πιο φιλοαμερικανική κυβέρνηση στην ελληνική ιστορία» από το 2015 έως το 2019.
Στον τομέα της ασφάλειας, η Ελλάδα φιλοξενεί τη νοτιότερη βάση του ΝΑΤΟ στον κόλπο της Σούδας στην Κρήτη και αποτελεί κρίσιμο εμπόδιο στη ρωσική ναυτική δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο.
Τα «σκληρά περιουσιακά στοιχεία» της Ελλάδας περιλαμβάνουν επίσης υποδομές για την παροχή στην Ευρώπη εναλλακτικών λύσεων έναντι της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία. Αυτό περιλαμβάνει το Trans-Adriatic Pipeline (TAP) που φέρνει φυσικό αέριο στην Ευρώπη από το Αζερμπαϊτζάν. ο διασυνδέτης Euro-Asia, “η μακρύτερη βυθισμένη γραμμή ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο” που εκτείνεται από την Ελλάδα έως την Κύπρο έως το Ισραήλ που βρίσκεται υπό κατασκευή · τον προγραμματισμένο αγωγό EastMed που θα μεταφέρει προμήθειες φυσικού αερίου υπεράκτιας στη λεκάνη Levantine στην Ευρώπη · και εγκαταστάσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ελλάδα.
Η Ελλάδα “απέδειξε την πολιτική της σταθερότητα και … πίστη στις Ηνωμένες Πολιτείες”. |
Ο ρόλος της Ελλάδας στην οικοδόμηση του Φόρουμ για το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου αποτελεί σημαντική συμβολή στην περιφερειακή σταθερότητα. Αυτό που ξεκίνησε ως τριμερής εταιρική σχέση μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ έχει επεκταθεί και περιλαμβάνει την Αίγυπτο και την Ιορδανία. Η Τουρκία, που προσκλήθηκε να συμμετάσχει, αντίθετα επέλεξε να είναι η spoiler, παραβιάζοντας τους κανόνες του φόρουμ για να καταπατήσει το φυσικό αέριο και τους ενεργειακούς πόρους στα χωρικά ύδατα της Ελλάδας και της Κύπρου και να προωθήσει τις ηγεμονικές της φιλοδοξίες. Σε απάντηση, οι ΗΠΑ πέρασαν ένα ορόσημο νομοθετικό κείμενο. Τον Δεκέμβριο του 2019, το Κογκρέσο ψήφισε τον Νόμο για την Ασφάλεια και την Ενεργειακή Εταιρική Σχέση στην Ανατολική Μεσόγειο, ο οποίος έδωσε εντολή να οικοδομηθεί η στρατηγική της Ανατολικής Μεσογείου πάνω σε τρεις περιφερειακές δημοκρατίες: την Ελλάδα, το Ισραήλ και την Κύπρο.
Οι ελληνοτουρκικές εντάσεις έχουν βαθιές ιστορικές ρίζες και στη σύγχρονη εποχή έχουν επιδεινωθεί από την εισβολή και την κατοχή της βόρειας Κύπρου το 1974. Αλλά η Ελλάδα δεν θέλει εντάσεις με την Τουρκία, δήλωσε ο Ζεμενίδης, αναφέροντας τον πρωθυπουργό της Ελλάδας Κυριάκο Μητσοτάκη: μια κατάσταση win-win-win, αλλά δεν υπάρχει μια κατάσταση όπου η Τουρκία έρχεται εδώ και να πει, «Αυτό που είναι δικό σας είναι δικό μου και αυτό που είναι δικό μου».
“Οι ΗΠΑ πρέπει να πουν στην Τουρκία …”Εσύ πρέπει να αλλάξουμε, όχι τα άλλα. “ |
Ο Ζεμενίδης είπε ότι οι συνεισφορές της Ελλάδας ως αμερικανού συμμάχου αξίζουν στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ και την παροχή προηγμένων μαχητικών αεροσκαφών F-35. Τόνισε όμως ότι “δεν πρόκειται για την … Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ έναντι της Τουρκίας. Πρόκειται για … κάτι θετικό που συμβαίνει … όλες αυτές οι χώρες ενώνονται”. Όλες αυτές οι χώρες είναι πρόθυμες να συνεργαστούν με την Άγκυρα, “αλλά οι ΗΠΑ πρέπει να πουν στην Τουρκία …” Το τρένο θα φύγει από το σταθμό χωρίς εσένα, και θα είμαστε και στο τρένο. Εσύ πρέπει να αλλάξετε, όχι τα άλλα. “
Η Marilyn Stern είναι συντονίστρια επικοινωνιών στο φόρουμ της Μέσης Ανατολής.
Σχετικά θέματα: Τουρκία και Τούρκοι, πολιτική των ΗΠΑ
λάβετε τα τελευταία μέσω email: εγγραφείτε στη δωρεάν λίστα αλληλογραφίας mef
Αυτό το κείμενο μπορεί να αναδημοσιευτεί ή να προωθηθεί, αρκεί να εμφανίζεται ως αναπόσπαστο σύνολο με πλήρεις και ακριβείς πληροφορίες που παρέχονται σχετικά με τον συντάκτη του, την ημερομηνία, τον τόπο δημοσίευσης και την αρχική διεύθυνση URL.