«Νιώθω σαν πειραματιστής και έμπειρος μουσικός. Οι ανάγκες που με κάνουν να τραγουδάω, να γράφω λέξεις και μουσική είναι εσωτερικές. Ανεξάρτητα από το πόσο διαβάζω, όσο κι αν ψάχνω, δεν έχω βρει ακόμα τον δρόμο μου, δεν έχω γνωρίσει καλά τον εαυτό μου, δεν έχω μεγαλώσει μέσα μου. Με ενδιαφέρει ο τρόπος – το μονοπάτι που θα βρω ως δημιουργός, γι ‘αυτό το ψάχνω πάντα … “
https://www.youtube.com/watch?v=2KE2qwrEUKk:
Οι παραπάνω λέξεις ανήκουν στον Δημήτρη Λάγιο, έναν αξιόλογο μουσικό που, στη σύντομη ζωή του, μας έδωσε έργα ιδιαίτερης ευαισθησίας και ταλέντου.
Σήμερα, τριάντα χρόνια μετά την άδικη «διαφυγή» της 11ης Απριλίου 1991 – σε ηλικία μόλις 39 ετών – εμπνευσμένη από έναν αφοσιωμένο καλλιτέχνη που άφησε πίσω του ένα πλούσιο, μεγάλης κλίμακας έργο – συνθετικό, ποιητικό, εκπαιδευτικό – κοινωνικό.
Αλλά είχε πολλά να δώσει. «Δεν φοβάμαι τον θάνατο. Αλλά δεν έχω αρκετό χρόνο. Ό, τι κι αν κάνετε στην τέχνη, ο χρόνος δεν είναι αρκετός“,” Είπε, εκφράζοντας το συνεχές άγχος του, να κάνει όσο το δυνατόν περισσότερο, να φύγει όσο το δυνατόν περισσότερο … Και μέχρι το τέλος πολεμούσε σαν αγόρι αρρώστου, θάνατο
«Δεν θα φύγω, είναι ακόμα νωρίς«Ήταν η υπόσχεσή του, η οποία, δυστυχώς, δεν μπορούσε να εκπληρωθεί από τον καλλιτέχνη, ο οποίος« ζει »στη θάλασσα για είκοσι χρόνια, τον οποίο αγαπούσε περισσότερο στη ζωή του; Η στάχτη του, μετά από επιθυμία, ήταν διάσπαρτη στην ιδιαίτερη πατρίδα του, ο Ζακ στον Άκτιντο, στη δεύτερη πατρίδα του, την Κύπρο, μια ισχυρή απόδειξη της σύνδεσης που τον συνέδεε με την μαρτυρική ήπειρο, την οποία λατρεύει, υποστηρίζει στον αγώνα του, δωρίζει μεγάλο μέρος η δουλειά του.
https://www.youtube.com/watch?v=qEJp-VibHjE:
ΡΕ. Ο Λάγιος γεννήθηκε στο Ζακ Ακίντος 7 Απριλίου 1952 Βαφτίστηκε με τους ήχους της Ιονικής διαλέκτου, ενώ μελετούσε με τις μεγάλες ορχήστρες, ορχήστρα, αντίβαρο, φούγκας του Εθνικού Ωδείου Αρμονίας, έλαβε πτυχίο προηγμένης θεωρίας, δίπλωμα κιθάρας. Αναλύθηκε από τον Έρνεστ Μπράουν στην Αμερική.
Είναι μαγεμένος το μεγαλείο της λαϊκής μας παράδοσης του επιτράπηκε να παρασυρθεί από τους ήχους του, οι οποίοι, ωστόσο, κατάφερε δημιουργικά στα διάφορα έργα του. Μουσικά σπούδασε το προ-επαναστατικό τραγούδι և την παραδοσιακή (λαϊκή և εκκλησία) μουσική των Ιονίων Νήσων. Η έρευνά του για το προ-επαναστατικό τραγούδι ηχογραφήθηκε σε βινύλιο με περιορισμένα αντίγραφα. Νωρίτερα, στη Ζάκ Ακίνθου, ξεκίνησε το ερευνητικό του έργο, μελετώντας και ηχογράφησε τη μουσική παράδοση της ιδιαίτερης πατρίδας του.
Ηχογράφησε τα “Λαϊκά Τραγούδια του Zak Akntos”, “Tu Solomos ակ yakintos”, “Zak Akintyan Serenades”, “Παράδοση της Εκκλησιαστικής Μουσικής”, “Tu Mandolin” με μουσική από Ιόνους συνθέτες, προσαρμοσμένος από αυτόν. Αυτές οι δημοσιεύσεις μαρτυρούν τον πόνο του և τις προσπάθειές του να σώσει և και να διαδώσει την πλούσια μουσική παράδοση της περιοχής. Ταυτόχρονα, δημιούργησε «Φεστιβάλ Τέχνης και Ομιλίας» στη Ζάκ Άκντος, συντονίζοντας μια ομάδα καλλιτεχνών που ονομάζεται «Μουσικό Ερμιτάζ».
Είναι κάτι που υπαγορεύεται από την προέλευσή του, τη δημιουργική πολιτιστική δίψα ενός τόπου με πολιτιστική ιστορία. Μπορεί να αισθάνεται ότι το χρωστάει στους συμπατριώτες του, με τους οποίους τραγούδησε για πρώτη φορά τραγούδια, ψάλματα, όπως έκανε τα πρώτα του τραγούδια. Αλλά ήταν ένας εξαιρετικός τενόρος του πατέρα του, ενός αρτοποιού από το επάγγελμα, τον οποίο ακολούθησε ως παιδί στις ταβέρνες του Ζακ.
«Αυτό που έκανε ο Λάγιος στον τομέα της ηχογράφησης της παράδοσης, σε μια τόσο μικρή, αδιάφορη εποχή που ακολούθησαν μόνο διαφημίσεις, ήταν ένα πραγματικό κατόρθωμα, μια προσφορά που αξίζει να δώσει η Ακαδημία Αθηνών, ακόμη και μετά το θάνατό του.– είπε ο μουσικολόγος Μάρκος Φ. Dragumis.
Πιστεύοντας στον κρίσιμο ρόλο της μουσικής εκπαίδευσης, συνέστησε τη Λαϊκή Σχολή Παραδοσιακής Μουσικής με τον Αριστείδη Μόσχο, ιδρύοντας ταυτόχρονα τις μουσικές σχολές της Μυκόνου και του Άλιμου. Συν-ίδρυσε το Κέντρο Μουσικών Σπουδών Calvio, το Ωδείο Calvio στη Ζάκ Ακίνθου και συντονίζει το φωνητικό συγκρότημα Rhapsodies με ένα κλασικό ρεπερτόριο, με το οποίο περιοδεύει σε διάφορα αρχαία θέατρα στην Ελλάδα, την Κύπρο.
https://www.youtube.com/watch?v=zn91QDu772A:
Ως συνθέτης, ο D. Ο Λάγιος εμφανίστηκε στην ηχογράφηση το 1982, μετά την εκλογή του Odysseus Elite, για το έργο του “Το ήλιο!“, Ερμηνεία: Γ. Νταλάρας, Ε. Βιτάλη, Ν. Δημητράτος և Λαμία Χορωδία. Με τα λόγια του Μιχάλη Μπουρμπιού, η συγκλονιστική Σωτηρία Μπέλου,” Εργασία για ορχήστρες “(1989)
Το τελευταίο του ρεκόρ: ήταν η πιο προσωπική “Ερωτική εμπειρία τη στιγμή του θανάτου” με τους ερμηνευτές τους Γιώργος Ορτζ Νταλάρας, Σαβίνα ianatu և Πάνος և Χάρι Κατσιμίχας. Μετά το θάνατό του, το χορευτικό δράμα “Ina ti” κυκλοφόρησε με βάση τα λυρικά λόγια του Δαβίδ, ενορχηστρωμένα από τον Κύπριο συνθέτη Δημήτρη Χριστοδουλίδη. Μία από τις συνεχείς συνεργασίες του ήταν με το φωνητικό σύνολο κλασικού χορού συγκροτήματος “Dimension” της Κύπρου. Η πρώτη δημόσια παρουσίαση του ανέκδοτου έργου του “Calveios Rhapsody” πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο. Μέτρια και σιωπηλά, επέλεξε συνειδητά να μείνει μακριά από το κέντρο της προσοχής, εγκαταλείποντας τις συναλλαγές και προδίδοντας την ύπαρξή του.
https://www.youtube.com/watch?v=-koASEqSsΟχι:
Αφιέρωμα τηλεόρασης στον Δημήτρη Λάγιο με τη Μαλβίνα Καράλη
Μπορείς να ακούσεις.
- Όμορφη և παράξενη πατρίδα (Odyssey Elite)
- Μπαλάντα στους ένδοξους ποιητές των αιώνων (Κώστας Καρυωτάκης)
- Εμπειρία:
- Καθρέφτης:
- Μωβ
- Να κλαψω
- Στη χώρα των πνευμάτων
- Κρατήστε αυτό που αγαπάτε
- Πες μου πώς λένε ψέματα
- Καναριάν
Ερωτική εμπειρία Ο εκθαμβωτικός κόσμος του Δημήτρη Λάγιου
Παρά τη λέξη “θάνατος:“ΤίτλοςΕρωτική εμπειρία» Ήταν το έργο της ζωής του Δημήτρη Lagiu
Με τα μεγάλα καστανά μάτια της ψυχής, φαντάστηκε αυτό το έργο, το οποίο αρχικά κάλεσε με ένα χαμόγελο «ερωτικό απόδειξη» – ως εντελώς ξεχωριστή, εντελώς τη δική του πρόταση στον τομέα της μουσικής και του χορού.
Άρχισε να συνειδητοποιεί κάτι που είχε ονειρευτεί. Μουσική παράσταση με χορό και τραγούδια.
Ξεκίνησε, κοιτάζοντας έξω από το μεγάλο παράθυρο του σπιτιού του στο λόφο του Φιλοπάππου που κρέμεται μπροστά του, για να ονειρευτεί, να ταξιδέψει, քերով μέσα από τα μάτια του Δημήτρη միայն μόνο οι οδηγίες που έκαναν τα πλήκτρα πιάνου τον πήραν πολύ μακριά. Αυτό, βλέπω, επρόκειτο να τον φέρει στην απέναντι ακτή, αν και δεν το ήξερε όταν άρχισε να γράφει
Το πρώτο τραγούδι της συλλογής ήταν “Maria I love you”. Ένα τραγούδι αφιερωμένο σε μια νωρίς χαμένη μητέρα. Συνέχισε με ορχηστρικά κομμάτια, τα οποία στη συνέχεια συμπληρώθηκαν με διάφορα τραγούδια. Έγραψε, διέγραψε ել ολοκλήρωσε το έργο από 89 έως 91.
Η «Ερωτική εμπειρία τη στιγμή του θανάτου» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό με τη μορφή μικτής παράστασης (μουσική – χορός – τραγούδι) μεγάλων Ελλήνων μουσικών το 1970. Ο Δημήτρης, σε αυτή την πρώτη παράσταση, είδε πώς χορεύουν τα λόγια του և Τα έργα του λένε τα παράξενα όνειρά του և χαμηλώνει τα μάτια του για μια στιγμή.
Δεν ήταν εύκολο για κανέναν να δει τον συγκλονιστικό κόσμο του Λάγος. Επειδή οι λέξεις που χαράχτηκαν στο κίτρινο χαρτί με τα μολύβια του ήταν συνυφασμένες με τη μοναξιά, την αγάπη, το πάθος, τη ζωή, τα πράγματα που λατρεύει, εκείνους που τον μαγεύουν και εκείνους που τον διώκουν.
Λίγες μέρες πριν από την κυκλοφορία του άλμπουμ, ο Δημήτρης διέγραψε το “Death” από τον τίτλο του έργου σε μια επιστολή προς την Άννα Ντάλαρ. Η πραγματικότητα δεν αντιστοιχούσε πλέον στα όνειρά του, τα όνειρα στα οποία επέμενε ο Δημήτρης μέχρι το τέλος για να τον κρατήσει ζωντανό μέσα του.
Ο Σαβίνα Γιαννάτου, ο Χάρης, ο Πάνος Κατσιμίχας, ο Γιώργος Νταλάρας έδωσαν ζωή στα τραγούδια του με μεγάλη ευαισθησία και τέχνη.
Η «ερωτική εμπειρία» συνέχισε το ταξίδι, τώρα μόνη, χωρίς τον δημιουργό της, που δεν είχε καν χρόνο να ακούσει όλα τα τραγούδια στην τελική τους μορφή. Αλλά δεν είχε σημασία πια.
Αγάπη, πάθος, θαυμασμός, σεβασμός Αυτές οι τέσσερις λέξεις, ίσως, μπορούν να συνοψίσουν τη σχέση του Δημήτρη με τη μουσική σύνθεση.
(από την Peggy Lagu)
Τι πάθος να βυθιστεί κανείς στη θάλασσα
γίνεται σκοτεινό, το χρώμα του ουρανού αλλάζει
γίνεται σκοτεινό, αλλάζει το χρώμα του ουρανού
τι πάθος βυθίζει το μυαλό στις θάλασσες
Μην κάνεις την αθωότητά μου σιωπηλά
στον χαμένο θησαυρό που αναζητώ για ζωή
Δεν το πέρασα στα ζάρια, το κρασί δεν τον πήρε
Ίσως φταίει η βροχή για το κλάμα από παράπονα ή θυμό
(…)
Χάνω την ισορροπία μου και ο αέρας με τρυπά
Φταίνε οι κραυγές των γλάρων στον γκρίζο ορίζοντα
οι αποστάσεις με λυγίζουν Δεν υπάρχει επιστροφή
η καταστροφή είναι η αθωότητά μου
Τι πάθος να βυθιστεί κανείς στη θάλασσα …
https://www.youtube.com/watch?v=XSAzhpyF0so:
https://www.youtube.com/watch?v=ksdMFOdur10:
«Ο Δημήτρης Λάγιος διέσχισε την ελληνική ήπειρο σαν μετεωρίτης, φωτίζοντας τον ουρανό με δύναμη, διαλύοντας παράδοξα και εκπλήξεις. Το νεανικό επαναστατικό του πνεύμα, το μελωδικό ένστικτο και η υψηλή πίστη τον έχουν χαρακτηρίσει καθ ‘όλη τη διάρκεια της αστραπής καριέρας του.», γράφει ο ποιητής Στρατής Πασχάλης.
«Θα ήταν καλύτερα αν έμεινα στο περίγραμμα ορισμένων από τα τραγούδια σας, τα οποία πολλά άκουσα και σας έκριναν. Θα ήταν καλύτερα αν δεν ένιωθα τον πόνο της μοναχικής σας περιπλάνησης μέσα από τις μορφές αυτογνωσίας, πληρότητας, μακριά από την μετριότητα του χρόνου. Θα ήταν καλύτερα αν δεν ήξερα ότι με αγαπάς όσο και τα λίγα, για αυτό που κάνω για τον εαυτό μου. Θα ήταν καλύτερα αν δεν άκουγα όταν τραγουδάς με αυτήν την θλιβερή φωνή που δεν λέει να ακούσεις τα αυτιά μου. Θα ήταν πολύ καλύτερο αν δεν σε γνώριζα, έτσι ώστε να μην αισθάνομαι το βάρος της απουσίας σου», σημειώσεις o Γιώργος Λορά Νταλάρας,
Αφιέρωμα στην ΕΡΤ στον Δημήτρη Λάγιο
ΕΡΓΑΣΙΑ
- “Ρήγας Φερέος”, 1980. Εργασία σε ελληνικό προ-επαναστατικό τραγούδι. Κυκλοφόρησε σε δίσκο με περιορισμένο αριθμό αντιγράφων.
- “Η μπαταρία”, 1982-83 Σύνθεση του έργου με το ίδιο όνομα του Οδυσσέα Ελίτη.
- “Ai – Λάος”, 1984. Στίχοι του Μιχάλη Μπουρμπιού.
- “Γεννηθήκαμε εδώ”, 1984. Στίχοι του Φόντα Λάντη.
- “Ζακ Ακτίνια Σερνάδες”, 1985 – 1986. Τραγούδια του Κωστή.
- “Λαϊκά τραγούδια Ζακ Ακτίνος”, 1985 – 86
- “Solomon և Zak Aquinas”, 1985 – 86
- “Παράδοση Εκκλησίας Ζακ Ακτάν”, 1985 – 86
- “Μαντολίνο”, 1985-86 Μουσική από Ιόνους συνθέτες προσαρμοσμένους για μαντολίνο.
- “Συνομιλίες”1987. Ανέκδοτο.
- “Σκιές”, 1988. Τα λόγια του με τη χορωδία του Tabot Kefalinos և Claire Angelidou, Πολιτιστική Ομάδα Λεμεσού.
- “Λειτουργεί για νυχτερινή ορχήστρα”, 1990. Έργα γραμμένα για τη Νυχτερινή Ορχήστρα του Δήμου Πάτρας.
“Σχετικά με τους αθάνατους”, 1988. Στην Ποίηση των Νέων Κρεμαστών Κυπρίων στην Κύπρο. Κυκλοφόρησε στο άλμπουμ το 1993. - “Τι τι”, 1988. Σύνθεση αποσπασμάτων από τους ψαλμούς του Δαβίδ. Κυκλοφόρησε στο άλμπουμ το 1992, συνοδευόμενο από τον Μιχάλη Χριστοδουλίδη.
- “Ρωγμές” և: “Ελληνικές Σπουδές”, 1990. Λειτουργεί για νυχτερινά καλώδια. Κυκλοφόρησε στο άλμπουμ το 1992.
- “Ιδανικά χέρια”, 1989. Κ. Σύνθεση ποιημάτων του Καριώτακη. Καταγράψτε το αστείο.
- “Έπαινος του παιχνιδιού”, 1989. Ρητορική για παιδιά. Ανέκδοτο
- “Calveios Rhapsody”, 1986-89 Συμφωνική δουλειά στον Κάλβο. Καταγράψτε το αστείο.
- “Ερωτική εμπειρία στο θάνατο”, 1989-91 Με δικά του λόγια, κυκλοφόρησε ένα άλμπουμ το 1991, τη σκληρή δουλειά του Γιώργου Λορά Νταλάρα.
Nota Masselou, Gary Voskopoulou, Enni Russi with daughter Eli, Stergios Catsikostas, Dimitris Lagios, Evdokia Suvatsi, Peggy Lagiu, Finini և Marianna Marouda-Koutsi
Με πληροφορίες: Ριζικό: