ΑΓΚΥΡΑ: Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέρριψε την προσφορά της Ελλάδας για ένα σύστημα ομοσπονδίας για επανένωση της εθνικώς διχασμένης Κύπρου.
Ωστόσο, ειδικοί λένε ότι η επιμονή της Τουρκίας σε ξεχωριστά κυρίαρχα κράτη στο νησί θα μπορούσε να υπονομεύσει τις διεθνείς προσπάθειες για τον τερματισμό ενός αδιεξόδου που εκτείνεται εδώ και δεκαετίες.
«Δεν υπάρχει πλέον διέξοδος για την Κύπρο εκτός από τη λύση των δύο κρατών», δήλωσε ο Ερντογάν κατά τη διάρκεια ομιλίας του στα μέλη του κυβερνώντος κόμματος.
«Είτε το αποδέχεστε είτε όχι, δεν υπάρχει πια ομοσπονδία».
Ακολουθώντας την καθιερωμένη πολιτική της γραμμή, η Άγκυρα και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ersin Tatar επιμένουν να διατηρήσουν το μοντέλο των δύο κρατών αντί να μετατρέψουν την Κύπρο σε ομοσπονδία.
«Μπορούμε να μιλήσουμε και να διαπραγματευτούμε δύο ξεχωριστά κράτη με βάση δύο ισότιμα κυρίαρχα κράτη και κοινωνίες», δήλωσε ο Τούρκος αντιπρόεδρος Fuat Oktay στο BRT, τον Τουρκοκύπριο ραδιοτηλεοπτικό οργανισμό, την Τετάρτη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: Το Κυπριακό FM κατηγόρησε την Τουρκία ότι χρησιμοποιεί διπλωματία με καραβάκι για την προώθηση των δικών της συμφερόντων
Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης, δήλωσε τη Δευτέρα ότι «σημαντικές» συνομιλίες για την επανένωση της Κύπρου δεν θα μπορούσαν να ξαναρχίσουν εάν η Τουρκία επιμείνει σε συμφωνία δύο κρατών που αγνοεί το πλαίσιο του ΟΗΕ και της ΕΕ για ειρηνευτική συμφωνία.
Ο Μητσοτάκης πιστεύει ότι το μοντέλο δύο κρατών της Τουρκίας αγνοεί το μοντέλο ομοσπονδίας που προτείνει ο ΟΗΕ.
Τον επόμενο μήνα, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες αναμένεται να ενώσει Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, καθώς και την Ελλάδα, την Τουρκία και το Ηνωμένο Βασίλειο ως χώρες εγγυήσεις για να αξιολογήσουν τη δυνατότητα επανάληψης των συνομιλιών.
Η Gallia Lindenstrauss, ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας, πιστεύει ότι η αυξανόμενη έμφαση της Τουρκίας σε μια λύση δύο κρατών για την Κύπρο δείχνει μια θεμελιώδη αλλαγή στην πολιτική.
«Αλλά η ελληνοκυπριακή πλευρά πρέπει επίσης να μοιραστεί την ευθύνη για το γεγονός ότι με τα χρόνια, παρά την πρόοδο, οι συνομιλίες επανένωσης δεν έφεραν λύση. Επομένως, η ΕΕ δεν μπορεί να κατηγορήσει μόνο την Τουρκία », είπε στην Arab News.
Ο Lindenstrauss είπε ότι η θέση της Τουρκίας για το μέλλον της Κύπρου αποτελεί μέρος μιας πιο επιθετικής γραμμής εξωτερικής πολιτικής που πρέπει να αντιμετωπίζεται με καχυποψία από τις Βρυξέλλες.
Μια λύση δύο κρατών θα μπορούσε να μεταφραστεί σε τουρκική προσάρτηση της Βόρειας Κύπρου, είπε.
Οι Ελληνοκύπριοι απορρίπτουν τη χορήγηση εξουσίας βέτο στους Τουρκοκύπριους και αντιτίθενται σε οποιαδήποτε μόνιμη παρουσία στρατευμάτων και τη συνέχιση των στρατιωτικών δικαιωμάτων επέμβασης από την Τουρκία.
Ωστόσο, η Τουρκία και οι Τουρκοκύπριοι έχουν απορρίψει προτάσεις για ομοσπονδία με ελληνόφωνες και τουρκικές ζώνες.
Η Τουρκία ζητά επίσης να μοιραστούν πόροι υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών αναφέρει ότι απαιτείται συμβιβασμός για την επανεκκίνηση των συνομιλιών στην Κύπρο
Η Φιόνα Μούλεν, διευθύντρια της Sapienta Economics με έδρα την Κύπρο, χαρακτήρισε τα τελευταία σχόλια της Τουρκίας για την Κύπρο ως «θέση» ενόψει της πενταμελούς συνάντησης του ΟΗΕ τον Μάρτιο.
«Η Τουρκία επιθυμεί σαφώς καλύτερες σχέσεις με την ΕΕ, αλλά οι Βρυξέλλες και το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ήταν πολύ σαφείς σχετικά με την απόρριψη λύσης δύο κρατών. Αυτό σημαίνει ότι ένας από τους ταχύτερους τρόπους για την επίτευξη καλύτερων σχέσεων με την ΕΕ είναι να υποστηρίξουμε την επίλυση του Κυπριακού », είπε.
Η εναλλακτική λύση, σύμφωνα με τον Mullen, είναι να ξοδεύουμε περαιτέρω χρόνια διαφωνώντας. «Αλλά αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία θα αποτύχει να πάρει αυτό που θέλει από την ΕΕ σε θέματα τελωνειακής ένωσης και μετανάστευσης», είπε.
Τον περασμένο μήνα, Έλληνες και Τούρκοι αξιωματούχοι πραγματοποίησαν την πρώτη τους συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη για διερευνητικές συνομιλίες επί μακρόν ζητημάτων, συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου.
Ο Γιώργος Τζογόπουλος, ανώτερος συνεργάτης στο Διεθνές Κέντρο Ευρωπαϊκής Σχηματισμού, δήλωσε ότι η Τουρκία πρέπει να πείσει τους Ελληνοκύπριους και τη διεθνή κοινότητα για την εγκυρότητα του επιχειρήματός της και εάν είναι συμβατή με το πλαίσιο του ΟΗΕ.
Είπε ότι η ΕΕ μπορεί τουλάχιστον να εργαστεί για να διασφαλίσει τη δίκαιη κατανομή των πόρων υδρογονανθράκων μεταξύ των δύο κοινοτήτων.
«Αυτός μπορεί να είναι ο στόχος του ενόψει της συνόδου κορυφής του Μαρτίου καθώς και της προετοιμασίας για μια πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο», είπε.
Ωστόσο, οι ειδικοί πιστεύουν ότι δεν είναι πιθανό να σημειωθεί σημαντική πρόοδος στη διαμάχη της Κύπρου.
«Περιμένω από την Τουρκία να πιέσει για μια λύση δύο κρατών και τη διεθνή κοινότητα να διατηρήσει το πλαίσιο του ΟΗΕ», δήλωσε ο Τζογόπουλος.
«Προς το παρόν, είναι σημαντικό να διατηρήσουμε τις εντάσεις χαμηλές και να ενθαρρύνουμε τη συνεργασία όπου είναι δυνατόν. Αυτό όμως είναι δύσκολο στην Ανατολική Μεσόγειο. Ακόμη και οι διερευνητικές συνομιλίες, που ξεκίνησαν τον περασμένο μήνα, παραμένουν εύθραυστες ».