Όταν ο υπουργός Υγείας και η επιστημονική συμβουλευτική ομάδα υποβάλλουν τις προτάσεις τους στη συνεδρίαση του προεδρικού παλατιού της Δευτέρας σχετικά με το πώς θα προχωρήσουν μετά τις 31 Ιανουαρίου, οι αποφάσεις για το κλείδωμα και οι δραστικοί περιορισμοί στην κυκλοφορία πρόκειται να λήξουν, θα πρέπει να αντισταθούν στον πειρασμό να κάνουν λάθος η πλευρά της υπερβολικής προσοχής όπως ήταν η τάση τους. Πρέπει επίσης να λάβουν υπόψη τις κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες της επέκτασης του κλειδώματος, καθώς και τις εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις στην παιδική εκπαίδευση.
Δεδομένου ότι οι επιδημιολόγοι, οι ιολόγοι, οι γιατροί και οι καθηγητές που απαρτίζουν την επιστημονική ομάδα δεν είναι σε θέση να αξιολογήσουν τέτοιες συνέπειες από την επέκταση αυτού του κλειδώματος, η κυβέρνηση θα πρέπει να συγκροτήσει μια συμβουλευτική ομάδα αποτελούμενη από άτομα που είναι κατάλληλα να το πράξουν – οικονομολόγοι, ψυχολόγοι και εκπαιδευτικοί. Οι μέχρι τώρα πολιτικές αποφάσεις βασίστηκαν κυρίως στη συμβουλή της επιστημονικής ομάδας και σε ποια μέτρα είχε λάβει η κυβέρνηση της Ελλάδας, με μικρή ανησυχία για τις δυσμενείς επιπτώσεις στους ανθρώπους, στα μέσα διαβίωσης και στις επιχειρήσεις.
Αφού συναντήθηκε με την επιστημονική ομάδα την Πέμπτη, ο υπουργός Υγείας Κωνσταντίνος Ιωάννου είπε ότι θα συσταθεί μια τεχνική επιτροπή αποτελούμενη από τεχνοκράτες από τα υπουργεία Υγείας, Οικονομικών, Παιδείας και Εργασίας για να επεξεργαστεί τις προτάσεις της συμβουλευτικής επιτροπής για τη στρατηγική απο-κλιμάκωσης. Ο στόχος ήταν να επανενεργοποιηθεί η χώρα ομαλά και αποτελεσματικά, αλλά κρίνοντας από τη γλώσσα του υπουργού θα είναι μια αργή διαδικασία, υπαγορευμένη από τους επιδημιολόγους.
Αυτό επιβεβαιώθηκε την Παρασκευή όταν οι τεχνοκράτες του υπουργείου πραγματοποίησαν τηλεδιάσκεψη με την επιστημονική ομάδα για να συζητήσουν τις διαδικασίες για το νέο άνοιγμα. Σύμφωνα με μια έκθεση Τύπου, η επιστημονική ομάδα κατέστησε σαφές ότι η επιδημιολογική εικόνα της Κύπρου παρέμεινε κρίσιμη και ότι οι διαδικασίες για την αποκλιμάκωση των μέτρων πρέπει να γίνουν με αργό και σταθερό ρυθμό. Αυτός ήταν ένας δείκτης του τύπου των εξαιρετικά προσεκτικών προτάσεων που θα υποβληθούν στην κυβέρνηση τη Δευτέρα. Είναι η κατάσταση τόσο κρίσιμη όσο ισχυρίζονται οι επιστήμονες, δεδομένου ότι οι καθημερινές περιπτώσεις έχουν πέσει κάτω από 200;
Τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου δεν προσυπογράφουν την υπερβολικά προσεκτική προσέγγιση του υπουργού υγείας. Μιλώντας στην τηλεόραση του CyBC την Πέμπτη το βράδυ, ο υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης πήρε διαφορετική γραμμή. «Από την αρχή του μήνα (Φεβρουάριος) η οικονομία πρέπει να αρχίσει να λειτουργεί πολύ πιο σοβαρά, γιατί διαφορετικά οι συνέπειες για τον κοινωνικό ιστό και την υγεία των ανθρώπων θα μπορούσαν να είναι πολύ χειρότερες», είπε. Αντιπαραβάλλετε αυτό με την κατάλληλη δήλωση του Ιωάννου την ίδια ημέρα ότι «εάν συνεχιστεί η πτωτική τάση των επιδημιολογικών δεικτών, μπορούμε να περιμένουμε μια σταδιακή απο κλιμάκωση των περιοριστικών μέτρων».
Πόσο σταδιακή θα είναι η απο-κλιμάκωση; Όσο περισσότερο καθυστερούμε το άνοιγμα των σχολείων και την επανεκκίνηση της οικονομίας, τόσο πιο μακροχρόνιες θα είναι οι επιπτώσεις – περισσότερες θέσεις εργασίας θα χαθούν, περισσότερες επιχειρήσεις θα κλείσουν, περισσότεροι άνθρωποι θα δουν το εισόδημα και τις αποταμιεύσεις τους να εξαλείφονται, περισσότεροι θα υποφέρουν από διανοητική ζητήματα υγείας και μια γενιά παιδιών θα στερηθεί το δικαίωμα να μεγαλώνουν και να αναπτύσσονται κανονικά. Και το δημόσιο χρέος θα συνεχίσει να αυξάνεται (είναι περίπου 120 τοις εκατό του ΑΕΠ) καθώς η κυβέρνηση συνεχίζει να δανείζεται για να στηρίξει την οικονομία. Όλα αυτά τα ζητήματα αγνοούνται επί του παρόντος, επειδή όλοι έχουν εμμονή στον έλεγχο της εξάπλωσης του Covid-19, επειδή φοβούνται ότι το σύστημα δημόσιας υγείας δεν θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει μια αύξηση του αριθμού των ασθενών που χρειάζονται φροντίδα.
Πρόκειται για το σύστημα υγείας, επειδή το ποσοστό θνησιμότητας του ιού είναι 0,6% στην Κύπρο, το οποίο έχει το δεύτερο χαμηλότερο θάνατο ανά 100.000 άτομα μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Μέχρι την Παρασκευή το απόγευμα οι μολύνσεις ανήλθαν σε 29.758 ενώ οι θάνατοι που σχετίζονται με το Covid-19 ήταν 179. Σημαντικά, σύμφωνα με το EuroMOMO (European Mortality Monitoring), η Κύπρος δεν έχει δείξει υπερβολικούς θανάτους από το ξέσπασμα της πανδημίας. Η κατάσταση σε καμία περίπτωση δεν είναι τόσο επικίνδυνη όσο οι επιδημιολόγοι και ορισμένοι πολιτικοί θα μας πίστευαν και θα μπορούσαμε να είμαστε πιο διαχειρίσιμοι εάν οι αρχές είχαν αυξήσει την ικανότητα κλινικής των νοσοκομείων για ασθενείς με Covid-19 πριν από μερικούς μήνες, αντί να σπεύσουν να το κάνουν τώρα και παραπονιέται ότι τα νοσοκομεία βρίσκονται σε σημείο αιχμής.
Όμως, αυτή η έλλειψη προνοητικότητας και σχεδιασμού δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως πρόσχημα για να κρατήσει τη χώρα σε κατάσταση κλειδώματος μετά τις 31 Ιανουαρίου. Οι υποθέσεις βρίσκονταν σε καθοδική πορεία προτού επιβληθεί το κλείδωμα, και όπως έχουν πει συχνά οι επιδημιολόγοι, τα αποτελέσματα των περιοριστικών μέτρων παρατηρούνται συνήθως δύο ή τρεις εβδομάδες μετά την επιβολή τους. Αυτό υποδηλώνει ότι το πλήρες κλείδωμα, που θα κοστίσει στον φορολογούμενο στην περιοχή των 200 εκατομμυρίων ευρώ σε προγράμματα στήριξης, ήταν περιττό και οι περιορισμοί που προηγήθηκαν ήταν επαρκείς. Η οικονομία πρέπει να ανοίξει ξανά την 1η Φεβρουαρίου και το SMS θα πρέπει να τελειώσει. Εάν η κυβέρνηση θέλει να προστατεύσει τους ηλικιωμένους και τους ευάλωτους, μπορεί να τους θέσει σε απαγόρευση κυκλοφορίας και να περιορίσει τις κινήσεις τους, αντί να σταματήσει τους ανθρώπους να εργάζονται, να στερήσει τα παιδιά από τη σχολική ζωή και να απαγορεύσει τις επιχειρήσεις από το εμπόριο.
Για να χρησιμοποιήσετε έναν μοντέρνο πολιτικό όρο, πρέπει να υπάρχει αναλογικότητα στα μέτρα.
