Οι προαγωγές και οι διορισμοί στον ευρύτερο δημόσιο τομέα έχουν γίνει παράδοση πριν από τις εκλογές, από τότε που ο αείμνηστος πρόεδρος Σπύρος Κυπριανού εισήγαγε την πρακτική στις αρχές της δεκαετίας του ’80 για να ενισχύσει την έκκληση του και του Νίκου στους ψηφοφόρους. Εκείνη την εποχή, χιλιάδες άτομα προσλήφθηκαν, με το μόνο απαιτούμενο προσόν να είναι μια κάρτα μέλους Diko. Ήταν αυτό το προσόν, που κατείχε συνήθως από άθλιες μετριότητες, που εξασφάλισε επίσης σειριακές προωθήσεις στη δημόσια υπηρεσία.
Παρόλο που συνεχώς δέχτηκε κριτική από την τότε αντιπολίτευση Disy, για αυτόν τον ακατέργαστο krononyism, όταν εξελέγη ο Γλαύκος Κληρίδης, η πρακτική συνεχίστηκε, παρόλο που οι δικαιούχοι μετέφεραν κάρτες μέλους διαφορετικού κόμματος, και μένει μαζί μας μέχρι σήμερα. Η πρόσληψη και οι προαγωγές πραγματοποιούνται καθ ‘όλη τη διάρκεια της θητείας του προέδρου, αλλά αυτές συνήθως αυξάνονται πριν από τις εκλογές για να βοηθήσουν το κόμμα στην εξουσία ή να ενισχύσουν τις προοπτικές επανεκλογής ενός προέδρου.
Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να εξεταστεί η απόφαση του υπουργικού συμβουλίου για 1.143 νέους διορισμούς στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Υπάρχουν κοινοβουλευτικές εκλογές στο τέλος του επόμενου μήνα και η προσπάθεια προσλήψεων, σε συνδυασμό με το άνοιγμα 1.000 θέσεων προαγωγής στη δημόσια διοίκηση πριν από πολύ καιρό, αναμένεται να δώσει μια ισχυρή εκλογική ώθηση στην Disy, η οποία υποφέρει από τις καθημερινές επιθέσεις στο κυβέρνηση σχετικά με τη διαφθορά.
Ως συνήθως, ο φορολογούμενος θα επιβαρύνεται με μια μεγαλύτερη δημόσια μισθοδοσία, η οποία έχει πάντως σε πορεία ανάπτυξης, χάρη στις αυξήσεις των μισθών που δόθηκαν στους δημόσιους υπαλλήλους στις αρχές του έτους. Οι δημόσιοι υπάλληλοι ήταν ανέγγιχτοι από τους αποκλεισμούς που είδαν πολλούς εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα να περνούν το 60% των μισθών τους. Οι 1.143 θέσεις, με την προϋπόθεση ότι έχουν εγκριθεί από το νομοθετικό σώμα, θα καλυφθούν έως το τέλος του έτους, παρόλο που δεν θα επιβαρύνουν όλες τις μισθοδοσίες. Περίπου 324 από αυτές τις θέσεις ανήκουν σε ημικρατικούς οργανισμούς και περισσότερες από τις μισές στην ΑΗΚ. Η Cyta, η Αρχή Λιμένων, ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας θα προσλάβει επίσης περισσότερο προσωπικό.
Η δημόσια υπηρεσία θα συμπληρώσει 559 θέσεις, εκ των οποίων 383 βρίσκονται στο υπουργείο Παιδείας και 98 στο υπουργείο Οικονομικών, αλλά ο εκλογικός χαρακτήρας αυτής της προσπάθειας πρόσληψης αποτελεί παράδειγμα της πρόσληψης 104 ειδικών αστυνομικών για την αστυνομία. Η Κύπρος έχει τον υψηλότερο αριθμό αστυνομικών σε αναλογία με τον πληθυσμό της στην ΕΕ, ποσοστό που είναι σχεδόν διπλάσιο από τον μέσο όρο της ΕΕ, αλλά οι ανάγκες του κράτους για αξιωματικούς, παραδόξως, συνεχίζουν να αυξάνονται. Ίσως ο υπουργός δικαιοσύνης και δημόσιας τάξης να εξηγήσει γιατί η Κύπρος, με αξιοζήλευτα χαμηλό ποσοστό εγκληματικότητας, χρειάζεται τόσο πολλούς αστυνομικούς; Υπάρχει άλλη εξήγηση εκτός από τις εκλογές;
Είναι πολύ ανησυχητικό να βλέπουμε τη συνετή προσέγγιση στα δημόσια οικονομικά που επιβάλλει η κυβέρνηση από την Τρόικα και συνεχίστηκε για τα πρώτα χρόνια αφότου το κούρεμα έχει πλέον απορριφθεί πλήρως και η κυβέρνηση Αναστασιάδης επέστρεψε στην κρατική αστοχία του παρελθόντος. Ενώ θα μπορούσε να ξεφύγει από τις υπερβολικές δαπάνες το 2018 και το 2019, όταν το ΑΕΠ αυξήθηκε με υγιή ρυθμό και υπήρχε πλεόνασμα προϋπολογισμού, οι οικονομικές συνθήκες έχουν πλέον αλλάξει. Το ΑΕγχΠ έχει συρρικνωθεί, το δημόσιο χρέος βρίσκεται σε υψηλό ρεκόρ, οι ξένες επενδύσεις συρρικνώνονται, το κόστος του εθνικού συστήματος υγείας βρίσκεται σε ανοδική πορεία, αλλά η κυβέρνηση αυξάνει συστηματικά τη δημόσια μισθοδοσία μέσω της πρόσληψης περισσότερων ατόμων και προωθεί το υπάρχον προσωπικό σε υψηλότερες κλίμακες αμοιβών.
Χρησιμοποιεί την πανδημία ως δικαιολογία για αυτήν την ανησυχητική επιστροφή στην υποτιμητικότητα του παρελθόντος διατηρώντας το κράτος που πρέπει να δαπανήσει για να τονώσει τη ζήτηση και να βοηθήσει την οικονομία να ανακάμψει. Ενώ αυτός ο συλλογισμός έχει τα πλεονεκτήματά του, δεν μπορεί να συνεπάγεται συνεχή διόγκωση της δημόσιας μισθοδοσίας. Εάν η ανάκαμψη που όλοι ελπίζουμε δεν υλοποιηθεί και ο λογαριασμός για τα επιδόματα ανεργίας ανεβαίνει από πού θα προέρχονται τα χρήματα; Όπως ανακαλύψαμε στο παρελθόν, η μείωση της δημόσιας μισθοδοσίας δεν είναι εύκολη υπόθεση, που γίνεται ακόμη πιο δύσκολη τώρα από ορισμένες παράλογες δικαστικές αποφάσεις.
Βρισκόμαστε σε μια περίοδο οικονομικής αβεβαιότητας, το τέλος της οποίας κανείς δεν μπορεί να προβλέψει, και ποιος θα σκεφτόταν, πείστηκε την κυβέρνηση να δείξει κάποια σύνεση και προσοχή στις αποφάσεις της για τις κρατικές δαπάνες. Ακόμα κι αν υπήρχε ανάγκη προσλήψεων περισσότερων από χίλιων ατόμων – κάτι που αμφιβάλλουμε πολύ – αυτό σίγουρα θα μπορούσε να περίμενε μέχρι να γίνει πιο ξεκάθαρη η οικονομική κατάσταση, αντί της κυβέρνησης να σπεύσει να εξασφαλίσει την έγκριση του Σώματος, με τις επικείμενες εκλογές να είναι η μόνη της υπόθεση .