Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Τουρκία πίεσαν η μία την άλλη την Πέμπτη για να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για να βελτιώσουν τις σχέσεις που υφίστανται επί μακρόν διαφωνίες σχετικά με την ενέργεια, τη μετανάστευση και το ιστορικό ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Άγκυρας.
Η Τουρκία, η οποία παραμένει επίσημη υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ παρά τις εντάσεις, αντιμετωπίζει την απειλή των οικονομικών κυρώσεων της ΕΕ για μια διαμάχη υδρογονανθράκων με την Ελλάδα στην ανατολική Μεσόγειο, αλλά η μουσική διάθεσης μεταξύ Βρυξελλών και Άγκυρας έχει βελτιωθεί από το νέο έτος.
«Έχουμε δει μια βελτίωση στη συνολική ατμόσφαιρα», δήλωσε ο επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Josep Borrell καθώς καλωσόρισε τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Mevlut Cavusoglu για συνομιλίες, χαρακτηρίζοντας το 2020 ως περίπλοκο.
«Οι προθέσεις και οι ανακοινώσεις πρέπει να μεταφραστούν σε ενέργειες», δήλωσε ο Borrell.
Ο βελτιωμένος τόνος ακολουθεί μια τηλεδιάσκεψη μεταξύ του Τούρκου προέδρου Tayyip Erdogan και του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, στις 9 Ιανουαρίου, όπου και οι δύο τόνισαν τη σημασία της διμερούς σχέσης.
Ο Cavusoglu είπε ότι ελπίζει ότι ο von der Leyen και ο Charles Michel, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που εκπροσωπεί τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, θα επισκεφθούν την Τουρκία μετά από πρόσκληση του Ερντογάν.
«Είναι φυσικά σημαντικό να υπάρχει μια θετική ατμόσφαιρα στους δεσμούς Τουρκίας-ΕΕ, αλλά για να είναι βιώσιμο αυτό, πρέπει να λάβουμε συγκεκριμένα μέτρα», πρόσθεσε ο Cavusoglu.
ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΙΣΧΥΣ
Το 2020 αποδείχθηκε ιδιαίτερα δύσκολο για τις σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ, ιδίως της Γαλλίας, με τον Ερντογάν να εκφράζει δημόσια την ελπίδα του ότι οι διαμαρτυρίες στις γαλλικές πόλεις θα ανατρέψουν τον Πρόεδρο Εμμανουήλ Μακρόν.
Η Ελλάδα και η Κύπρος, που υποστηρίζονται έντονα από τη Γαλλία, θέλουν να τιμωρήσουν την Τουρκία για αυτό που θεωρούν ως προκλητική εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου από τα τουρκικά πλοία σε αμφισβητούμενα ύδατα, αλλά η Γερμανία και η Ιταλία είναι απρόθυμες να προχωρήσουν σε τυχόν κυρώσεις στην Άγκυρα.
Η Τουρκία έχει πλέον αποσύρει τα πλοία και πρόκειται να ξαναρχίσει τις συνομιλίες με την Ελλάδα, αν και η ΕΕ κατηγόρησε την Άγκυρα ότι παίζει «γάτα και ποντίκι» με μοτίβο πρόκλησης και συμφιλίωσης.
Οι ηγέτες της ΕΕ θα αποφασίσουν τον Μάρτιο εάν θα επιβάλουν κυρώσεις.
Οι Βρυξέλλες κατηγορούν επίσης τον Ερντογάν ότι υπονομεύει την οικονομία, διαβρώνει τη δημοκρατία και καταστρέφει ανεξάρτητα δικαστήρια και μέσα ενημέρωσης, αφήνοντας την προσπάθεια της Τουρκίας να ενταχθεί στην ΕΕ πιο μακριά από ποτέ.
«Παραμένουμε ανήσυχοι για την κατάσταση (ανθρώπινα δικαιώματα) στην Τουρκία», δήλωσε ο Μπόρελ την Πέμπτη.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένεται την Πέμπτη να υποστηρίξει ψήφισμα που ζητά την απελευθέρωση του Σελαχατίν Ντεμιρτάς, ενός κορυφαίου Κούρδου πολιτικού που φυλακίστηκε το 20216 για κατηγορίες που σχετίζονται με την τρομοκρατία.
Ωστόσο, η Τουρκία παραμένει ένας μεγάλος προορισμός για το εμπόριο και τις επενδύσεις της ΕΕ και φιλοξενεί επίσης περίπου 4 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες. Η ΕΕ στοχεύει να συμφωνήσει νέους πόρους για τους πρόσφυγες από το 2022 για να τους αποθαρρύνει από το να μπουν στο μπλοκ.
Η Άγκυρα επιθυμεί πρόοδο στο δικαίωμα των Τούρκων για ταξίδια χωρίς βίζα στην ΕΕ, αναβάθμιση της εμπορικής της συμφωνίας με την Ευρώπη και αναγνώριση των ισχυρισμών της για τους υδρογονάνθρακες από το θαλάσσιο ράφι της.