ΝΙΚΩΣΙΑ – Μια προγραμματισμένη συνάντηση υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών για να συζητηθεί πώς – ή εάν – να προχωρήσει σε συνομιλίες επανένωσης για την Κύπρο δεν θα πρέπει να προχωρήσει εάν η Τουρκία και οι Τουρκοκύπριοι συνεχίσουν τις απαιτήσεις για δύο ξεχωριστά κράτη, δήλωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος προήδρευσε στην τελευταία διαπίστωση αποτυχημένων συνομιλιών τον Ιούλιο του 2017 στο ελβετικό θέρετρο Crans-Montana, ήταν να συγκεντρώσει αξιωματούχους από την Κύπρο, καθώς και τους τρεις εγγυητές ασφάλειας για το διχασμένο νησί: Ελλάδα , Η Τουρκία και ο πρώην αποικιακός ηγέτης Το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ωστόσο, ο Μητσοτάκης είπε ότι η εξερευνητική συνεδρίαση δεν θα έπρεπε να συμβεί ακόμη και αν ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο νέος σκληροπυρηνικός τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ δεν θα συζητήσουν τίποτα άλλο εκτός από τη μόνιμη διχοτόμηση.
Ο Ερντογάν και ο Τατάρ θέλουν αναγνώριση για το κατεχόμενο βόρειο τρίτο του νησιού που κατασχέθηκε σε μια παράνομη τουρκική εισβολή του 1974, στην οποία ιδρύθηκε μια αυτοανακηρυχθείσα δημοκρατία, απαράδεκτη από οποιαδήποτε άλλη χώρα του κόσμου.
Ωστόσο, ο Μητσοτάκης είπε ότι η Τουρκία και η τουρκοκυπριακή πλευρά θα πρέπει να διατηρήσουν ένα μακροχρόνιο αποτυχημένο πλαίσιο επιδίωξης μιας συμφωνίας δύο κρατών που αψηφά ένα πλαίσιο που υποστηρίζεται από τον ΟΗΕ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αυτή η ιδέα δεν έχει πάει πουθενά εδώ και δεκαετίες και έχει δει μια μακρά σειρά διπλωματών, απεσταλμένων, πολιτικών ηγετών και άλλων προσπαθώντας να συμφωνήσουν μόνο για να δουν τις ελπίδες να ξεθωριάζουν από συγκρούσεις ισχυρισμών μεταξύ των δύο πλευρών.
Ο Μητσοτάκης είπε ότι στις δημόσιες δηλώσεις τους, οι ηγέτες της Τουρκίας και οι αποσπασμένοι Τουρκοκύπριοι «βρίσκονται έξω από το πλαίσιο» μιας οραματικής ομοσπονδίας αποτελούμενη από ελληνόφωνες και τουρκικές ζώνες που συμφώνησαν οι δύο πλευρές να αποτελέσουν τη βάση μιας ειρηνευτικής συμφωνίας περισσότερο από Πριν από 40 χρόνια.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Κάβουσογλου και ο Τατάρ – που είπαν ότι θα έκανε ό, τι του λέει ο Ερντογάν – είπε ότι η ομοσπονδία δεν είναι εφικτή και ότι πρέπει να διαπραγματευτεί οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ «δύο ίσων κυρίαρχων κρατών».
Αυτό, αν γίνει αποδεκτό, θα έδινε στο κατεχόμενο έδαφος ισοτιμία με τη νόμιμη ελληνοκυπριακή κυβέρνηση που είναι μέλος της ΕΕ στην οποία η Τουρκία προσπαθεί άσκοπα να ενταχθεί από το 2005, οι προοπτικές επιδεινώνονται υπό τον Ερντογάν
Ο Μητσοτάκης είπε μετά από συνομιλίες με τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη ότι τόσο η Τουρκία όσο και οι Τουρκοκύπριοι «πρέπει να γνωρίζουν ότι η επανάληψη ενός ουσιαστικού διαλόγου είναι δυνατή μόνο εντός των υφιστάμενων και δεσμευτικών περιθωρίων».
Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντομίνικ Ραάμπ προέτρεψε συμβιβασμό για την ενίσχυση της προσπάθειας του ΟΗΕ για επανέναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών στην Κύπρο. Ο Raab δεσμεύτηκε να βοηθήσει να «σπάσει το λογότυπο» που έχει εμποδίσει μια ειρηνευτική συμφωνία για σχεδόν μισό αιώνα, πυροδότησε εντάσεις για υπεράκτια ενεργειακά αποθέματα και επιβάρυνε τη σχέση της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ελληνοκύπριοι απορρίπτουν σθεναρά οποιαδήποτε συμφωνία που θα νομιμοποιήσει την εθνοτική διχοτόμηση του νησιωτικού νησιού της Ανατολικής Μεσογείου και ένα άλλο εμπόδιο είναι η επιμονή της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων να συμμετάσχουν στην αδειοδότηση ξένων εταιρειών για γεωτρήσεις ενέργειας – η Τουρκία ήδη το πράττει παραβιάζοντας ήπιες κυρώσεις της ΕΕ.
Η Τουρκία διατηρεί επίσης έναν στρατό 35.000 ατόμων στην κατεχόμενη πλευρά και η άρνησή του να τον απομακρύνει, μαζί με το αίτημα για το δικαίωμα περαιτέρω στρατιωτικής επέμβασης, κατέρρευσε τις ελβετικές συνομιλίες.
Βασικά εμπόδια σε μια συμφωνία περιλαμβάνουν μια ελληνοκυπριακή απόρριψη μιας έκκλησης από την Τουρκοκυπριακή μειονότητα να δοθεί δικαίωμα αρνησικυρίας στο νησί όπου είναι μόνο περίπου το 20% του πληθυσμού στο νησί.
(Το υλικό από το Associated Press χρησιμοποιήθηκε σε αυτήν την έκθεση)