Οι νομοθέτες ολοκλήρωσαν τη Δευτέρα συζήτηση για τρία κυβερνητικά νομοσχέδια που έχουν σχεδιαστεί για την αναθεώρηση της τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά όχι χωρίς να εισαγάγουν πρώτα μια τροποποίηση η οποία – από την πλευρά της κυβέρνησης – θα μπορούσε να ξετυλίξει ολόκληρη την προσπάθεια.
Τα νομοσχέδια κατευθύνονται τώρα στην Ολομέλεια για ψηφοφορία – πιθανότατα στα μέσα Φεβρουαρίου.
Η πλειοψηφία των κομμάτων στην επιτροπή εσωτερικών υποθέσεων του Σώματος ενέκρινε πρόταση της κύριας αντιπολίτευσης Akel – να επιτρέψει στο κοινό να αποφασίσει μέσω δημοψηφισμάτων εάν οι δήμοι ή οι κοινότητές τους πρέπει να συγχωνευθούν με άλλους.
Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο, η συγχώνευση των 30 δήμων – που θεωρούνται πάρα πολλοί για μια χώρα με το μέγεθος της Κύπρου – θα φέρει περίπου 17 δημοτικές συστάδες.
Η βασική ιδέα είναι ότι με την αναβάθμιση, οι φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης θα γίνουν οικονομικά αυτόνομες, μειώνοντας το κόστος υπηρεσιών για τους κατοίκους.
Ο αριθμός 17 θεωρείται ως το «γλυκό σημείο». Ωστόσο, τα κόμματα της αντιπολίτευσης θέλουν να αυξήσουν τον αριθμό των δήμων σε 20 – κάτι που η κυβέρνηση λέει ότι θα ενισχύσει τη μεταρρυθμιστική προσπάθεια.
Η κυβέρνηση αντιτίθεται επίσης στη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων.
Με το σχέδιο της κυβέρνησης, οι φετινές δημοτικές εκλογές θα ακυρωθούν, με την επόμενη ψηφοφορία να διεξαχθεί τον Μάιο του 2024 υπό το νέο καθεστώς – που συμπίπτει με τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Αλλά τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν εισαγάγει το δικό τους τσίμπημα, με το οποίο θα γίνουν οι εκλογές όπως είχε προγραμματιστεί τον Δεκέμβριο, και οι επόμενες τον Μάιο του 2024 και όχι τον Δεκέμβριο του 2026.
Θα ήταν μια εφάπαξ ρύθμιση, δεδομένου ότι οι δημοτικές εκλογές διεξάγονται συνήθως κάθε πέντε χρόνια.
Όσον αφορά τα προτεινόμενα δημοψήφισμα σχετικά με τις συγχωνεύσεις, αυτά θα διεξαχθούν τον Δεκέμβριο του 2023 – πέντε μήνες πριν από την εφαρμογή του νέου ενοποιημένου συστήματος.
Αυτό, είπε η βουλευτής του Akel Ελένη Μαύρου, αφήνει πολύ χρόνο για δημόσιες διαβουλεύσεις.
«Για εμάς το ζήτημα των δημοψηφισμάτων είναι φιλοσοφικό. Η ουσιαστική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να γίνει με δικτατορία, αλλά μέσω διαλόγου με την κοινωνία », είπε στα ΜΜΕ.
Μιλώντας αργότερα στο Κυπριακό Ταχυδρομείο, η Μαύρου είπε ότι το κόμμα της δεν συμμερίζεται τις ανησυχίες της κυβέρνησης ότι η ανατροπή με τον αριθμό των δημοτικών ομάδων μπορεί να μειώσει ολόκληρη την προσπάθεια.
Ανέφερε το κυβερνητικό σχέδιο που προβλέπει τη συγχώνευση των δήμων Στρόβολου, Λευκωσίας, Αγλανδίας, Έγκωμης και Αγίου Δομέτιου σε ένα σύμπλεγμα.
Αλλά ο Μαύρου είπε ότι αυτό θα δημιουργήσει έναν υπερ-δήμο περίπου 175.000 κατοίκων – πολύ δυσκίνητο.
Συγκριτικά, επί του παρόντος ο μεγαλύτερος πληθυσμός του δήμου είναι ο δήμος Λεμεσού με 100.000 κατοίκους.
Αντ ‘αυτού, ο Akel και άλλοι λένε ότι ο Στρόβολος μπορεί να σταθεί μόνος του ως δήμος, όπως κάνει τώρα. Αντί να ενώνεται με άλλους δήμους στην περιοχή της Λευκωσίας, ο Στρόβολος θα συγχωνευτεί με ορισμένες τοπικές κοινότητες.
Όσον αφορά τα δημοψηφίσματα, ο βουλευτής του Akel είπε ότι το νομικό πλαίσιο είναι σε ισχύ.
«Αυτό συνέβη για παράδειγμα, όταν η Δρομολαξία και η Μενεού ήταν συνδεδεμένες στο παρελθόν – έγινε με δημοψήφισμα».
Από την πλευρά τους, οι σοσιαλιστές Edek δήλωσαν ότι έχουν σοβαρές επιφυλάξεις για το πώς διαμορφώνεται η προσπάθεια.
“Στο τέλος, αντί να μεταρρυθμίσουμε την τοπική διοίκηση, θα την καταστρέψουμε εντελώς”, δήλωσε το κόμμα σε δήλωση.
Ο Έντεκ πρόσθεσε ότι δεν μπορούν να υποστηρίξουν τους λογαριασμούς ως έχουν, και κάλεσε την κυβέρνηση να τους αποσύρει και να επεξεργαστεί εκ νέου τη νομοθεσία.
Είναι κατανοητό ότι οι αντιρρήσεις του Έντεκ δεν σχετίζονται με την πρόταση για δημοψηφίσματα.