Μην κάνετε κανένα λάθος, η «πολιτική» της Τουρκίας της ΕΕ εμπνέεται σε μεγάλο βαθμό από την προσέγγιση χαλάρωσης της κυβέρνησης του Βερολίνου και αυτό ισχύει από τα τέλη του 2015. Αργά, αλλά σίγουρα, το Βερολίνο κατάφερε να συγκεντρωθεί γύρω του τουλάχιστον επτά φωνητικά υπέρ του Ερντογάν μέλος κράτη (Βουλγαρία, Ουγγαρία, Ιταλία, Μάλτα, Πολωνία, Ρουμανία και Ισπανία) να επιβάλουν στο Συμβούλιο της ΕΕ και στην Επιτροπή της ΕΕ μια λεγόμενη θετική ατζέντα.
Παρά τις πιθανότητες και τις επικίνδυνες απειλές κατά τη διάρκεια του 2020 από τον ισχυρό της Άγκυρας, ο Καγκελάριος, ο μοναδικός αρχηγός της κυβέρνησης στη Δύση που έχει οικοδομήσει μια ζεστή σχέση με τον Ερντογάν, κατάφερε να επιτύχει τον στόχο της στο Ειδικό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου. Εδώ αποφασίστηκε, «υπό την προϋπόθεση ότι θα διατηρηθούν εποικοδομητικές προσπάθειες για να σταματήσουν οι παράνομες δραστηριότητες έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε να ξεκινήσει μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας με ιδιαίτερη έμφαση στον εκσυγχρονισμό του Τελωνειακή ένωση και διευκόλυνση του εμπορίου, επαφές μεταξύ ανθρώπων, διάλογοι υψηλού επιπέδου, συνεχής συνεργασία σε θέματα μετανάστευσης, σύμφωνα με τη δήλωση ΕΕ-Τουρκίας του 2016. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τον Πρόεδρό του, σε συνεργασία με τον Πρόεδρο της Επιτροπής και με την υποστήριξη του Ύπατου Εκπροσώπου, να εκπονήσει σχετική πρόταση για την αναζωογόνηση της ατζέντας ΕΕ-Τουρκίας. “
Αρκετά αξιοσημείωτο, στην ίδια συνάντηση η ΕΕ αποφάσισε να κυρώσει το καθεστώς του Μινσκ, ενώ συνειδητά απέφυγε να κυρώσει το καθεστώς της Άγκυρας. Η Μέρκελ στο τέλος της συγκέντρωσης υπενθύμισε με υπερηφάνεια τη σημασία των κυρώσεων για όσους στη Λευκορωσία αγωνίζονται για δημοκρατικές αξίες. Σε κάθε περίπτωση, η συζήτηση για την κύρωση σχετικά με την Άγκυρα δεν αφορούσε την αντιδημοκρατική συμπεριφορά, αλλά την πολεμική συμπεριφορά κατά της Κύπρου και της Ελλάδας.
Θεωρώντας ως δεδομένη την αδιάκοπη, αλλά «ειρηνική» ρητορική της Άγκυρας, η ΕΕ ξεκίνησε γρήγορα τη θετική της ατζέντα και ανέθεσε στον Ύπατο Εκπρόσωπο για εξωτερικές υποθέσεις να γεμίσει το κενό κέλυφος. Ο Josep Borrell ανέλαβε το νέο του έργο με τόση ζήλο που προχώρησε στο να μετατρέψει το ολοκληρωτικό τουρκικό καθεστώς σε δημοκρατία.
«Σε μια στιγμή που η στρατηγική πόλωση φαίνεται να επανεμφανίζεται σε όλο τον κόσμο, η ενίσχυση ενός ευρωπαϊκού δημοκρατικού πυλώνα που περιλαμβάνει την Τουρκία (sic) θα μπορούσε να αποτελέσει βασικό στοιχείο εξισορρόπησης», έγραψε στο blog του.
Η ομάδα Borrell ήρθε για το Συμβούλιο του Μαρτίου, όπως αναμενόταν, με ένα έγγραφο 16 σελίδων γεμάτο ευσεβείς πόθους και φανταστικές εικασίες, με εξαίρεση τη μοναδική συγκεκριμένη συναλλαγή, την ανανέωση της Συμφωνίας για τους Πρόσφυγες.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημείωσε αυτό το ένατο έγγραφο της Τουρκίας από το 1963 και κατέληξε στα έντεκα συμπεράσματά του με τίτλο όχι την Τουρκία αλλά την Ανατολική Μεσόγειο (!), Όπου ανακοίνωσε την ολοκαίνουργια Τουρκική Πολιτική της. Μόνο μία παράγραφος ανέφερε την κατάσταση του κράτους δικαίου χωρίς να το συνδέσει με όρους και να μιλήσει για «διάλογο»: «Το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα παραμένουν βασικό μέλημα. Η στόχευση πολιτικών κομμάτων και μέσων μαζικής ενημέρωσης και άλλες πρόσφατες αποφάσεις αντιπροσωπεύουν μεγάλες αποτυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα και έρχονται σε αντίθεση με τις υποχρεώσεις της Τουρκίας για σεβασμό της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των δικαιωμάτων των γυναικών. Ο διάλογος για τέτοια θέματα παραμένει αναπόσπαστο μέρος της σχέσης ΕΕ-Τουρκίας. ”
Στη συνεδρίασή τους τον Μάρτιο, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ ακύρωσαν τμήματα των συμπερασμάτων τους στις 26 Ιουνίου 2018, σύμφωνα με τα οποία: «Το Συμβούλιο σημειώνει ότι η Τουρκία απομακρύνεται περισσότερο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ως εκ τούτου, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας έχουν σταματήσει ουσιαστικά και δεν μπορούν να εξεταστούν περαιτέρω κεφάλαια για το άνοιγμα ή το κλείσιμο και δεν προβλέπεται περαιτέρω εργασία για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας ».
Τώρα «η περαιτέρω απομάκρυνση από την ΕΕ» δεν αποτελεί πλέον πρόβλημα και ο εκσυγχρονισμός της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας επιστρέφει στην ημερήσια διάταξη, καθώς και οι υψηλού επιπέδου επαφές μεταξύ Τούρκων και Ευρωπαίων που είχαν ανασταλεί τότε.
Είναι χάσιμο χρόνου να σχολιάζουμε εκτενώς το περιεχόμενο της θετικής ατζέντας. Ωστόσο, εδώ είναι μερικά σημαντικά σημεία. Σχετικά με την αδυναμία του κύριου «καρότου», τον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης, σχολίασα ήδη στην πρόσφατη εφημερίδα μου «Τουρκικά γεγονότα για τρομοκρατημένους Δυτικούς μη λήπτες». Ολοκληρώνοντας τις παρατηρήσεις μου ως εξής: «Συνολικά, η αναθεώρηση και η ενημέρωση της Τελωνειακής Ένωσης μοιάζει ανέφικτη, πράγμα που σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι είναι κατά κάποιο τρόπο, ξεγελά την Τουρκία με μια κενή και μη λειτουργική υπόσχεση».
Στην Κύπρο, η ΕΕ συνεχίζει να μιλά για «συνομιλίες επίλυσης», ενώ πρόκειται για άτυπες συνομιλίες που ονομάζονται UNSG και έχουν προγραμματιστεί για τις 27-29 Απριλίου και για τις οποίες κανένα κόμμα δεν έχει καμία ελπίδα, εκτός από την ΕΕ!
Όσον αφορά την απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης Σένγκεν για τους Τούρκους πολίτες, ο νέος ευφημισμός είναι «επαφή μεταξύ ανθρώπων και κινητικότητα», που σημαίνει ότι δεν υπάρχει πλέον μια γενική παραίτηση, αλλά μια διευκόλυνση θεώρησης για τους Τούρκους πολίτες που συνεργάζονται με τους Ευρωπαίους ομολόγους τους κυρίως σε ερευνητικά έργα. Μια θλιβερή απόδειξη από την αρχή της ψευδούς υπόσχεσης της ΕΕ, που συνδέεται με τη Συμφωνία για τους Πρόσφυγες.
Αυτές οι μεγάλες ασυνέπειες σημαίνουν, στο τέλος της ημέρας, ότι το ζωτικό σημείο για την Ευρώπη δεν είναι το περιεχόμενο της θετικής ατζέντας αλλά η ετικέτα της, ακόμη και κενή.
Για να γιορτάσει τη νέα πολιτική, μια τελετή ανώτατου επιπέδου συμφωνήθηκε στις Βρυξέλλες με την επιμονή της Άγκυρας και του Βερολίνου και η ομάδα των ονείρων της ΕΕ ταξίδεψε την περασμένη εβδομάδα στην Άγκυρα για να χαιρετίσει τον δικτάτορα… όπως είπε πρόσφατα ο Mario Draghi, ο οποίος έχει εκφράσει δυνατά τι σκέφτονται όλα τα ζευγάρια του, συμπεριλαμβανομένης της Μέρκελ.
Δυστυχώς, ή μάλλον ευτυχώς, η αποτυχημένη τελετή αποκάλυψε την τεχνητότητα της θετικής ατζέντας, καθώς και την αναπαράσταση των πρωταγωνιστών της.
Ανεξάρτητα από τις αντίστοιχες αδυναμίες σχετικά με το πρωτόκολλο, το καθεστώς της Άγκυρας θεωρήθηκε ότι επιβεβαιώνει την αγένεια και τη μυογονική του φύση και οι εκπρόσωποι της ΕΕ θεωρήθηκαν ανίκανοι να συνεργαστούν.
Τα δυτικά ειδησεογραφικά πρακτορεία ενθουσιάστηκαν για τη φήμη και τις σκανδαλώδεις πτυχές του λεγόμενου Sofagate και επέμειναν στη σκόπιμη ταπείνωση του Ursula von der Leyen. Πολύ λίγοι παρατήρησαν ότι με την επίσκεψή τους και οι δύο εκπρόσωποι ήταν εξευτελιστικοί, αν όχι προσβλητικοί, τουλάχιστον ο μισός πληθυσμός της Τουρκίας υποφέρει από τη σιδερένια γροθιά του οικοδεσπότη τους.
Ο θυμός της τελευταίας στιγμής του Προέδρου της Επιτροπής, ασυνήθιστα επιμένοντας στην ιδιωτική συνέντευξη Τύπου σχετικά με τη σημασία της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της οικιακής βίας, η οποία φαινομενικά απορρίφθηκε από τον Ερντογάν, ήταν η ομολογία της αδυναμίας καθώς Τα ζητήματα της σύμβασης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν αποτελούν μέρος της νέας πολιτικής της ΕΕ για την Τουρκία!
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αποχώρηση της ΕΕ από τις αρχές της, τουλάχιστον όσον αφορά την ολοκληρωτική Τουρκία, κάνει το Συμβούλιο της Ευρώπης σήμερα πολύ πιο σημαντικό ως θεσμός που υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα μέσω των επιτροπών και των μόνιμων οργάνων του.
Τέλος, όλη αυτή η συλλογική φάρσα δεν εξαγοράστηκε από μια κοινή γνώμη, ούτε στην Ευρώπη ούτε στην Τουρκία. Είναι αναπόφευκτο οι υποστηρικτές και οι συντάκτες της θετικής ημερήσιας διάταξης να αντλήσουν τις συνέπειες αυτού του φάσματος μετά από αυτό στη Μόσχα λίγες εβδομάδες πριν.
© Ahval Αγγλικά
Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτήν τη στήλη είναι οι συγγραφείς και δεν αντικατοπτρίζουν απαραίτητα αυτές του Ahval.