Ένα παράθυρο ευκαιρίας μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας για την κλιμάκωση των εντάσεων στην ανατολική Μεσόγειο και τη συμφιλίωση των σχέσεών τους άνοιξε τον περασμένο Δεκέμβριο. Η Τουρκία απέσυρε τα ερευνητικά σκάφη Oruç Reis και Barbaros Hayreddin Paşa από τα αμφισβητούμενα ύδατα, ενώ η ΕΕ έχει σκιαγραφήσει μια θετική ατζέντα για τη βελτίωση των σχέσεων με την Τουρκία.
Στα τέλη Ιανουαρίου, μετά από ένα πενταετές κενό, η Τουρκία και η Ελλάδα επανέλαβαν αυτό που αποκαλούν «διερευνητικές συνομιλίες» στην Κωνσταντινούπολη για να συζητήσουν τα προβλήματα που προκύπτουν από το Αιγαίο Πέλαγος και τη Μεσόγειο. Εκτός από τους ανώτερους διπλωμάτες των δύο πλευρών, ο επικεφαλής σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής και εκπρόσωπος του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, İbrahim Kalın, παρευρέθηκε επίσης στη συνάντηση, επισημαίνοντας τη σημασία που αποδίδει στη διαδικασία η Τουρκία.
Ειλικρινά, καμία πλευρά δεν είναι ελπιδοφόρα ότι αυτές οι συνομιλίες – που τώρα ονομάζονται συμβουλευτικές συνομιλίες – θα αποφέρουν αποτελέσματα όσον αφορά την επίλυση των προβλημάτων σχετικά με την αλληλεπικαλυπτόμενη υφαλοκρηπίδα, τα χωρικά ύδατα και τις διαφορές στον εναέριο χώρο. Ωστόσο, αυτές οι συνομιλίες έπρεπε να πραγματοποιηθούν με την ελπίδα ότι θα ακολουθηθούν περαιτέρω από πολιτικές διαβουλεύσεις, τεχνικές συζητήσεις για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και υψηλού επιπέδου επαφές μεταξύ της τουρκικής και της ελληνικής ηγεσίας.
Η επανάληψη αυτών των συνομιλιών έχει ήδη λάβει υποστήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το ΝΑΤΟ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες εδώ και καιρό καλούν και τις δύο πλευρές να λάβουν μέτρα για την αποφυγή εντάσεων στην περιοχή
Αυτή η διαδικασία συμφιλίωσης αναμένεται να συνεχιστεί με αμοιβαία επίσκεψη της τουρκικής αντιπροσωπείας στην Αθήνα για τη συνέχιση των συμβουλευτικών συνομιλιών. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική πλευρά υπέβαλε εναλλακτικές ημερομηνίες για τη συνάντηση, αλλά η Άγκυρα δεν έχει απαντήσει ακόμη.
Αλλά αυτό που αφορά περισσότερο είναι η αυξημένη φλεγμονώδης ρητορική από τις δύο πλευρές. Η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ελληνική Κύπρο και η σκληρή αντίδραση του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά των κατηγοριών του Έλληνα πρωθυπουργού δεν ήταν, δυστυχώς, ένα μεμονωμένο περιστατικό. Ένα άλλο θέμα που αφορά την ανάπτυξη είναι το γεγονός ότι και οι δύο πλευρές αύξησαν πρόσφατα τη στρατιωτική τους κινητοποίηση στο Αιγαίο μέσω ανακοινωμένων στρατιωτικών ασκήσεων. Όπως φαίνεται στο παρελθόν, αυτή η κινητικότητα μπορεί να δημιουργήσει ανεπιθύμητες συνέπειες με τη μορφή μάχης και έντασης μεταξύ ναυτικών δυνάμεων. Επιπλέον, μπορούν να παρεμποδίσουν τις πολιτικές προσπάθειες αποκατάστασης των δεσμών.
Έχει περάσει σχεδόν ένας μήνας από τότε που η Τουρκία και η Ελλάδα πραγματοποίησαν τις διερευνητικές συνομιλίες και υπάρχει ακόμη ένας μήνας για τη σύνοδο του Συμβουλίου της ΕΕ. Επιπλέον, γίνονται επίσης προετοιμασίες για μια συνάντηση 5 + 1 για το Κυπριακό, είτε τον Μάρτιο είτε τον Απρίλιο.
Σε αυτήν την πολύ κρίσιμη περίοδο, είναι σημαντικό για την Τουρκία και την Ελλάδα να μην χάσουν τη δυναμική τους για τις συμφιλιωτικές προσπάθειές τους και να μείνουν μακριά από τις κλιμακωτές κινήσεις στο Αιγαίο Πέλαγος και τη διπλωματία με τηλεφωνικά.