Το Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας της Κύπρου (Ecompet) πρότεινε μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για μια αειφόρο οικονομική ανάπτυξη που προβλέπει να μετατρέψει την Κύπρο ως «Αειφόρος Επιχειρηματικός Κόμβος και Εμπορικός Κόμβος της Ευρώπης» και να εξασφαλίσει βιώσιμη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη μέσω της διεύρυνσης της παραγωγικής της βάσης.
Ο Ανδρέας Ασιώτης, μέλος του Ecompet, πρόεδρος της διευθύνουσας επιτροπής του Συμβουλίου για τη μακροπρόθεσμη στρατηγική και επικεφαλής οικονομολόγος της Ελληνικής Τράπεζας, δήλωσε στο CNA ότι η στρατηγική «υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης του παραγωγικού μοντέλου της χώρας με βάση την πλήρη ανάπτυξη του πρωτογενούς και δευτερογενείς τομείς (ελαφρά κατασκευή) μέσω μιας ορθής και βιώσιμης εκμετάλλευσης των φυσικών μας πόρων. “
Σημείωσε σύμφωνα με το προτεινόμενο μοντέλο, η Κύπρος θα αξιοποιήσει το συγκριτικό της πλεονέκτημα στον τομέα των υπηρεσιών, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) και προσελκύοντας πολυεθνικές εταιρείες στο νησί.
Το έργο, δήλωσε ο Ασιώτης στοχεύει στην υλοποίηση της στρατηγικής «όραμα 2035» με πλήθος δράσεων που στοχεύουν να μετατρέψουν την Κύπρο σε «ένα από τα καλύτερα μέρη για να ζεις, να δουλεύεις και να κάνεις επιχειρήσεις», ενώ ταυτόχρονα εξυπηρετεί τον βασικό στόχο να καταστήσει την οικονομία μεγαλύτερη ανθεκτικό σε εξωτερικούς κραδασμούς.
“Είναι προφανές ότι η εφαρμογή ενός τέτοιου μοντέλου δεν μπορεί να βασίζεται σε περιορισμένο αριθμό δράσεων, αλλά απαιτεί μια σειρά διασυνδεδεμένων πολιτικών με στρατηγικούς και άλλους στόχους και προτεραιότητες τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα”, δήλωσε στο CNA, προσθέτοντας «σε αυτό το πλαίσιο η στρατηγική προτείνει μια σειρά κυβερνητικών δράσεων καθώς και τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα μέσω κινήτρων για κινητοποίηση του ιδιωτικού κεφαλαίου».
Όπως σημείωσε, η ανθεκτικότητα θα επιτευχθεί μέσω της διεύρυνσης της παραγωγικής βάσης της οικονομίας, ώστε η συνδυασμένη συμβολή των κορυφαίων πέντε τομέων στην αύξηση του ΑΕΠ της χώρας να μην υπερβαίνει το 50%, ενώ η στρατηγική στοχεύει στην αύξηση του οικονομικού δυναμικού άνω του 3% σε σύγκριση με το 2% – 2,5% σήμερα, βελτιώνοντας παράλληλα τις στρεβλώσεις όπως το εμπορικό έλλειμμα που απορρέει από την εξάρτηση της Κύπρου από τις εισαγωγές.
Σύμφωνα με τον Ασιώτη, η μακροπρόθεσμη στρατηγική του Συμβουλίου απέκτησε ακόμη μεγαλύτερη ώθηση λόγω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ που ξεκίνησε μετά την πανδημία Covid, το οποίο επέτρεψε στην Ecompet να ευθυγραμμίσει τη στρατηγική της με τους στόχους του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Κύπρου που θα απορροφήσει κονδύλια της ΕΕ.
Ερωτηθείς πώς θα υλοποιηθεί αυτό το μοντέλο, δεδομένου του κακού ιστορικού της Κύπρου στην εφαρμογή μακροπρόθεσμων μεταρρυθμίσεων, τόνισε ότι η στρατηγική θα διαμορφωθεί μόνο εάν αγκαλιαστεί από όλους, συνδέεται με τον κρατικό προϋπολογισμό και την κυριότητα που αναλαμβάνει μια επίσημη οντότητα ” με πολιτική υποστήριξη. “
Ο Ασιώτης υπενθύμισε ότι η μόνη προηγούμενη περιεκτική μελέτη πραγματοποιήθηκε από την Παγκόσμια Τράπεζα μετά την τουρκική εισβολή του 1974, με την οποία η Κύπρος έγινε κέντρο υπηρεσιών, ένα μοντέλο που εφαρμόστηκε ευρέως μέχρι σήμερα, προσθέτοντας ότι νέες και καλές προτάσεις έγιναν κατά καιρούς αλλά δεν υλοποιήθηκαν.
Το έργο του Ecompet ξεκίνησε στα τέλη του 2019 με χρηματοδότηση από την Υπηρεσία Υποστήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της ΕΕ, η οποία όρισε τις υπηρεσίες της PwC EU οι οποίες αξιοποίησαν την τοπική PwC Κύπρου. Το Ecompet δημιούργησε μια διευθύνουσα επιτροπή αποτελούμενη από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων κρατικών αξιωματούχων και επιχειρηματιών και ακαδημαϊκών.
Τα μοντέλα που εξετάστηκαν είχαν τον τίτλο Κύπρος ως επιχειρηματικό και εμπορικό κόμβο της ΕΕ, η Κύπρος ως ηγέτης στην αειφορία και η Κύπρος ως πρωτεύουσα υψηλής τεχνολογίας της Ευρώπης.
Μετά από μια ανάλυση SWOT και τις συνεντεύξεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη, το πρώτο μοντέλο συγκέντρωσε τις πιο θετικές απαντήσεις ως τον πυρήνα της μακροπρόθεσμης στρατηγικής καθώς αξιοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Κύπρου ενώ ενσωματώνει πτυχές των άλλων μοντέλων, αυτή της αειφορίας και της τεχνολογίας.
«Δημιουργήσαμε ένα υβριδικό μοντέλο που λαμβάνει υπόψη τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, αυτά που έχουν ήδη αναπτυχθεί και αυτά που θα μπορούσαμε να αναπτύξουμε όπως ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά και χρησιμοποιώντας στοιχεία των άλλων δύο μοντέλων, δηλαδή τη βιωσιμότητα και την τεχνολογία», είπε.
Αυτό το μοντέλο, συνέχισε ο Ασιώτης, παρέχει ανάπτυξη υποτομέων που θα μπορούσαν να αναδειχθούν ως κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη.
Στον πρωτογενή τομέα, η στρατηγική προτείνει τις συγχωνεύσεις μονάδων γεωργικής παραγωγής σε μια προσπάθεια δημιουργίας οικονομιών κλίμακας και συνεργιών, ενώ τα κεφάλαια από το RFF θα εκτραπούν για συνεργασίες με γειτονικές χώρες όπως το Ισραήλ, με στόχο την εισαγωγή εμπειρογνωμοσύνης στην agritech, ενώ Σημαντική ενίσχυση προβλέπεται στην κυκλική οικονομία με βελτιώσεις στα συστήματα διαχείρισης νερού και αποβλήτων σε όλο το νησί, συνοδευόμενα από ένα «έξυπνο» ηλεκτρικό δίκτυο.
Σύμφωνα με την Assiotis, η προώθηση φωτοβολταϊκών πάνελ και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αναμένεται να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην προώθηση της αειφορίας και της κατασκευής, η στρατηγική προβλέπει την ενίσχυση της ελαφριάς κατασκευής φωτοβολταϊκών εξαρτημάτων, όπως κυκλώματα πλακέτας και μπαταρίες αντί να τις εισάγει από το εξωτερικό. Για αυτόν τον λόγο, η στρατηγική προτείνει τη δημιουργία ενός θέματος parc, είπε.
«Λαμβάνοντας υπόψη τον αντίκτυπο της πανδημίας, είναι προφανές ότι η αύξηση του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα στη συνολική παραγωγή είναι απαραίτητη», δήλωσε, σημειώνοντας ότι «ο εκσυγχρονισμός της γεωργίας και της μεταποίησης μέσω της εμπειρογνωμοσύνης και της καινοτομίας αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του οράματός μας “
Ο προτεινόμενος συνδυασμός πολιτικών περιλαμβάνει επίσης την προσέλκυση εταιρειών ΤΠΕ μέσω του Invest Cyprus, όχι μόνο για την έδρα αλλά και για λειτουργίες και την προσέλκυση ψηφιακών νομάδων. Επιπλέον, η στρατηγική προτείνει δράσεις για περαιτέρω ενίσχυση της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης καθώς και διαφοροποίηση του τουριστικού τομέα με την προώθηση του τουρισμού ιατρικής και ευεξίας.
«Με αυτόν τον τρόπο η οικονομία γίνεται πιο ανθεκτική δεν εξαρτάται από δύο ή τρεις τομείς όπως συνέβαινε στο παρελθόν. Δεν είμαστε αντίθετοι με τις κατασκευές ή τον τουρισμό αντίθετα, δεν θέλουμε να μειώσουμε το μερίδιό τους στην παραγωγή, αλλά θέλουμε να αυξήσουμε το μερίδιο των άλλων τομέων », δήλωσε ο Ασιώτης.
Σύμφωνα με το νέο μοντέλο, πρόσθεσε, η συνολική συνεισφορά των πέντε τομέων με το υψηλότερο μερίδιο παραγωγής θα ανέλθει στο 50% από 80% σήμερα.
Απαντώντας σε μια ερώτηση εάν οι τρέχουσες στρεβλώσεις στην οικονομία πρέπει να αντιμετωπιστούν ως προϋπόθεση για το νέο μοντέλο, ο Ασιώτης είπε ότι η αντιμετώπιση φαινομένων όπως η διαφθορά, η γραφειοκρατία και τα προβλήματα στο νομικό πλαίσιο είναι θεμελιώδους σημασίας για τη μετάβαση σε μια πιο ανταγωνιστική οικονομία και για το λόγο αυτό η στρατηγική προβλέπει οριζόντιες μεταρρυθμίσεις.
(CNA)