Υπάρχει κάτι βασιλικό στο καταπληκτικό βήμα και το περίεργο βλέμμα των μακρών κέρατων προβάτων που περιπλανιούνται στους λόφους κοντά στη Βαρησία, ένα εγκαταλελειμμένο χωριό μέσα σε μια προστατευτική ζώνη του ΟΗΕ που διασχίζει την εθνικά διαιρεμένη Κύπρο.
Τα απειλούμενα προβατοειδή Mouflon που είναι ενδημικά στο νησί της ανατολικής Μεσογείου είναι ένα από τα πολλά σπάνια είδη φυτών και ζώων που άνθισαν σε αυτήν τη γη ανδρών, η οποία εκτείνεται για 120 μίλια (180 χιλιόμετρα) και χωρίζει το απότομο βόρειο νησί του από το διεθνώς αναγνωρισμένο Νότος.
Χωρίς ανθρώπινη κατοίκηση από τον πόλεμο του 1974 που δημιούργησε την εθνοτική σχισμή της χώρας, η ενδιάμεση ζώνη έχει γίνει ένα ανεπίσημο καταφύγιο άγριας ζωής. Οι κάτοικοί του περιλαμβάνουν το απειλούμενο αιγυπτιακό ρόπαλο φρούτων, τη ορχιδέα μελισσών και το Ευρασιατικό παχύ γόνατο, ένα είδος που συρρικνώνεται μειώνεται επίσης γνωστό ως πέτρα. Όλα έχουν πολλαπλασιαστεί σε μεγάλο βαθμό ανενόχλητα. Αυτό το απίθανο καταφύγιο αγκαλιάστηκε από δύο περιβαλλοντικούς επιστήμονες, έναν Ελληνοκύπριο και έναν Τουρκοκύπριο, ως ένα υπαίθριο εργαστήριο όπου πολύπλοκες πολιτικές και φυσικές διαιρέσεις μπορούν να παραμεριστούν για να επικεντρωθεί στην υπέρτατη ανησυχία της προστασίας του εύθραυστου οικοσυστήματος της ξηρής χώρας.
Ο Ελληνοκύπριος Ίρις Χαραλαμπίδου και ο Τουρκοκύπριος Σαλίχ Γκούκελ, και οι δύο βιολόγοι, ηγήθηκαν μιας πρωτοποριακής έρευνας το 2007, η οποία διερεύνησε την ακμάζουσα χλωρίδα και πανίδα μέσα στην ενδιάμεση ζώνη. Μεταξύ των ευρημάτων της έρευνας ήταν ότι ορισμένες περιοχές στη γη χωρίς άντρες ήταν σημαντικές για τα πουλιά που χρησιμοποιούν την Κύπρο ως ενδιάμεση στάση κατά τη διάρκεια της μετανάστευσης την άνοιξη και το φθινόπωρο, όπως καρακάξες, όσπρια και εμπόδια, καθώς και το βόρειο αργυροπούλι με αριθμό στην Ευρώπη σε πτώση. Ένα άλλο σημαντικό εύρημα ήταν αυτό του κυπριακού ποντικιού, ένα σπάνιο ενδημικό είδος που δεν βρέθηκε συχνά αλλού στο νησί.
Η έρευνα συγκέντρωσε διεθνείς διακρίσεις και έδωσε ώθηση σε μια εκκολαπτόμενη οικολογική συνείδηση στο νησί. Υπογράμμισε επίσης την ανάγκη συνεργασίας για ό, τι μοιράζονται όλοι οι Κύπριοι – το περιβάλλον τους.
Βρίσκεται στα απομακρυσμένα βορειοανατολικά του νησιού, η Βαρησία προσφέρει στους επιστήμονες μια βαθύτερη κατανόηση της δυναμικής της φύσης σε μια παλιά κατοικημένη περιοχή. Εγκαταλειφθεί μετά την τουρκική εισβολή του 1974, η οποία προκλήθηκε από πραξικόπημα με σκοπό την ένωση με την Ελλάδα, τα κενά θρυμματισμένα σπίτια του χωριού στέκονται ως σιωπηλοί μάρτυρες της σύγκρουσης. Όμως, για τον Gucel, η περιοχή μιλάει πολλά για το πώς «να είμαστε πιο ευαίσθητοι στο περιβάλλον και να έχουμε ένα κοινό σχέδιο εφαρμογής και νόμους» για την προστασία ολόκληρου του οικοσυστήματος του νησιού.
Οι προσπάθειες των επιστημόνων να προσελκύσουν εμπειρογνώμονες και από τις δύο πλευρές του πολιτικού χάσματος για την προστασία του περιβάλλοντος είναι ένα συνεχές έργο. Νωρίτερα φέτος, ο Γκούσελ έγινε συν-επικεφαλής της Επιτροπής Περιβάλλοντος, ένα όργανο για την προώθηση της ανταλλαγής ιδεών σε όλο το νησί για περιβαλλοντικά θέματα.
Ο Χαραλαμπίδου υπηρετεί στο διοικητικό συμβούλιο του Κυπριακού Περιβαλλοντικού Φόρουμ – μια ομάδα επιστημόνων που επιδιώκουν να αντιμετωπίσουν περιβαλλοντικά ζητήματα στην Κύπρο ως ένα ενωμένο νησί. ” Είπε ότι το φόρουμ συνομιλεί με την ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ στην Κύπρο για τη δημιουργία μιας καμπάνιας επικοινωνίας. «Προκειμένου να προστατευθεί και να διατηρηθεί επαρκώς το περιβάλλον σε ένα τόσο μικρό νησί, είναι σημαντικό να συνεργαστούμε και να διαχειριστούμε τα φυτά, τα ζώα και άλλα είδη, καθώς και τους οικοτόπους και τα οικοσυστήματα, ως κοινό πόρο», δήλωσε ο Χαραλαμπίδου.
Ο εκπρόσωπος της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ Aleem Siddique είπε ότι υπήρξε ένα ενδιαφέρον έδαφος για περιβαλλοντικά ζητήματα, ειδικά μεταξύ των νέων που συναντώνται στο Διαδίκτυο για να μοιραστούν ιδέες σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών προκλήσεων.
«Βλέπουμε μεγάλο ενδιαφέρον από ανθρώπους και στις δύο πλευρές του νησιού για να γεφυρώσουμε το χάσμα, να εργαστούμε μαζί, να ξεπεράσουμε τη δυσπιστία για το κοινό καλό της οικοδόμησης μιας πιο φιλικής προς το περιβάλλον Κύπρου», δήλωσε ο Siddique.
Εάν οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι ηγέτες ξεπεράσουν τις βαθιές πολιτικές διαφορές και σφυρηλατήσουν μια ειρηνευτική συμφωνία που επανενώνει τη χώρα, η ενδιάμεση ζώνη που αποτελεί το 3% της συνολικής μάζας της γης θα επιστρέψει στην ανθρώπινη χρήση καθώς οι άνθρωποι διεκδικούν την περιουσία τους.
Σε αυτό το σενάριο, τόσο ο Χαραλαμπίδου όσο και ο Γκούσελ λένε ότι οποιεσδήποτε αποφάσεις σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος εντός της ενδιάμεσης ζώνης πρέπει να μελετηθούν προσεκτικά σε πλήρη συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες.
Για παράδειγμα, η προστασία των εύθραυστων περιοχών εντός της προστατευτικής ζώνης θα μπορούσε να είναι μέρος ενός συνολικού σχεδίου για την ανάπτυξη του οικοτουρισμού και του αγροτουρισμού, την παραγωγή και εμπορία προϊόντων υψηλής ποιότητας από την περιοχή.
«Αυτό που χρειάζεται είναι το όραμα και το πάθος να βρούμε βιώσιμες λύσεις», δήλωσε ο Χαραλαμπίδου.
Παρά την πρόοδο, υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος για την ευαισθητοποίηση του περιβάλλοντος σε όλους τους Κύπριους, λένε οι επιστήμονες. Το παράνομο ντάμπινγκ και η λαθροθηρία εξακολουθούν να αποτελούν πρόβλημα εντός της ενδιάμεσης ζώνης και μια δικοινοτική επιτροπή για το περιβάλλον που αποτελούσε μέρος των μέτρων εμπιστοσύνης της ειρηνευτικής συμφωνίας παραμένει αδρανής.
«Ενώ πρέπει να είμαστε περήφανοι που το νησί μας διαθέτει πλούσια μοναδικά και σημαντικά είδη… αντ ‘αυτού φαίνεται ότι είμαστε ικανοποιημένοι που επιτρέπουν σε πολλά είδη και πληθυσμούς να εξαφανιστούν ήσυχα», δήλωσε ο Χαραλαμπίδου. (AP) RUP RUP
(Αυτή η ιστορία δεν έχει επεξεργαστεί από το προσωπικό του Devdiscourse και δημιουργείται αυτόματα από μια κοινοποιημένη ροή.)