Χθες η Τουρκία φιλοξένησε δύο σημαντικούς καλεσμένους. Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Charles Michel και ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen βρίσκονταν στην Άγκυρα. Συναντήθηκαν με τον Πρόεδρο Ερντογάν. Μίλησαν για θέματα που περιλαμβάνονται στην ημερήσια διάταξη της ΕΕ. Τόνισαν την επικαιροποίηση της τελωνειακής ένωσης και την ανανέωση της συμφωνίας μετανάστευσης που ανακοίνωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 25 Μαρτίου. Κρίνοντας από τις ειδήσεις που δημοσιεύθηκαν πριν από την επίσκεψη και τις δικές τους δηλώσεις, μοιράστηκαν επίσης τις ανησυχίες τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα με τους συνομιλητές τους.
Η Λιβύη, η Ανατολική Μεσόγειος και η Κύπρος ήταν προφανώς μεταξύ των θεμάτων στα οποία έδωσαν σημασία. Πριν από την επίσκεψη, συμπεριλήφθηκε στην τουρκική υπηρεσία του BBC, όπου οι δύο δεν είχαν απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης και το είχαν ήδη ορίσει. Ένα άλλο ζήτημα εκτός της ημερήσιας διάταξης για το οποίο ήταν η ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ. Αν και η Έκθεση Προόδου της προοπτικής ένταξης στην ΕΕ, και ως εκ τούτου και η Τουρκία φαίνεται να είναι συνδεδεμένη με το ρεκόρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας, είναι γνωστό ότι επιθυμεί.
Αυτό όμως δεν είναι καινούργιο. Ακόμη και όταν ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας από την ΕΕ, ή πιο συγκεκριμένα οι μεγάλες χώρες της ΕΕ στους «πολιτιστικούς» λόγους ένταξης της Τουρκίας Μερικά από αυτά ήταν ξεκάθαρα, άλλα προσπάθησαν να αποτρέψουν την Τουρκία που κρύβεται πίσω από το Κυπριακό. Η έμφαση στον «πολιτισμό» ήταν μια φαντασία της ΕΕ που καταγράφηκε με τα ονόματα Sarkozy και Merkel.
Αλλά τώρα αυτή η φαντασία έχει αποκτήσει πολύ μεγαλύτερη ισχύ. Οι εξελίξεις εντός της ΕΕ και εκτός της Τουρκίας πρέπει ακόμη να αποκλειστούν, θα υπάρξει συνεργασία στη χώρα, αλλά θα γίνουν μέλη. Η μετανάστευση (άσυλο) και η τρομοκρατία του ISIS, που συνδέονται με το Brexit, το αυξανόμενο έλλειμμα της δημοκρατίας στην Πολωνία και την Ουγγαρία, το χτύπημα του Τραμπ και του ΝΑΤΟ, και φυσικά η άνοδος της ακροδεξιάς ώθησε όλο και περισσότερο την ΕΕ να επιδιώκει να ανήκει στον πολιτισμό.
Όσο μπορώ να ακολουθήσω, ο Macron παραπονιέται ότι οι πολιτισμοί εξαφανίζονται για δύο χρόνια, παραμένει μόνο ο άξονας της Αμερικής και της Κίνας, και ως εκ τούτου προσπαθεί να ενώσει την ΕΕ σε έναν κοινό λόγο και φαντασία. Φαίνεται ότι έννοιες όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, η δημοκρατία, η κατανόηση του Διαφωτισμού, η λειτουργική ολοκλήρωση, ακόμη και το κοινωνικό κράτος δεν αρκούν για να είναι η κόλλα της ευρωπαϊκής ιδέας. Η ανάγκη για θρησκεία και η δέσμευση των παραδόσεων αυξάνεται. Αυτό καθιστά απαραίτητο να περιθωριοποιήσει κάποιον.
Η Ρωσία είναι φυσικά μια εναλλακτική λύση, μπορεί να περιθωριοποιηθεί στις ασιατικές αξίες. Το ίδιο ισχύει και για την Κίνα. Ωστόσο, από κάθε άποψη, η πιο «λογική» επιλογή στην Τουρκία. Είναι ένας καλός υποψήφιος για τις διαδικασίες περιθωριοποίησης και οικοδόμησης που ανήκουν, επειδή είναι τόσο κοντά και μια χώρα με μουσουλμανική πλειοψηφία. Ημερομηνίες προκαταλήψεων και Ευρώπης, πολλοί εγκαταστάθηκαν στη λαϊκή φαντασία χάρη στην ιδέα της αντίθεσης της χώρας στη συγχώνευση της Τουρκίας με την ΕΕ θα μπορούσε να αποτελέσει τη νέα κινητήρια δύναμη του αποθαρρυντικού.
Προβλήματα στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο, η Κύπρος μπορεί να συμβάλει σε αυτό. Το έλλειμμα της δημοκρατίας και τα προβλήματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων λειτουργούν επίσης ως καταλύτες. Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία είναι μια σημαντική χώρα για την ΕΕ. Οι σχέσεις δεν είναι μονόπλευρες αλλά ασύμμετρες δύο όψεων. Η ΕΕ μας χρειάζεται όσο χρειαζόμαστε στην Τουρκία. Το επίπεδο των εμπορικών σχέσεων και των επενδύσεων αποτελεί επίσης καταχώριση της υπάρχουσας αλληλεξάρτησης. Επιπλέον, η Τουρκία είναι σημαντική για τη σταθερότητα των τριών ατού στην ΕΕ.
Γνωρίζουν επίσης πολύ καλά ότι η μετανάστευση της ΕΕ ή εκείνοι που θέλουν να ανοίξουν τις πόρτες τους για άσυλο στην Τουρκία μπορεί να σημαίνουν το τέλος του σχεδίου της ΕΕ. Η μετανάστευση είναι η λογική εμπειρία του Brexit που έχει δείξει ότι η ΕΕ όχι μόνο θα ενσωματωθεί αλλά και θα αποσυντεθεί. Από τη μία πλευρά, απέδειξε ότι ο διαχωρισμός είναι τουλάχιστον τόσο δύσκολος όσο η ολοκλήρωση, και από την άλλη πλευρά είναι δυνατόν. Η πραγματική κρίση πιθανότατα θα γίνει αισθητή όταν τελειώσει η πανδημία και η Μέρκελ έχει φύγει.
Η δεύτερη μεγαλύτερη κάρτα ατού της Τουρκίας καταγωγής Τουρκίας ζει στην Ευρώπη. Ενώ μιλάμε για ένα ολοκληρωμένο μπλοκ, θεωρούμε επίσης ότι οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, οι πολιτικές της Τουρκίας κατά των πολιτικών στάσεων και επηρεάζονται από την αγορά, είτε μας αρέσει είτε όχι, επίσης, γεγονός που τους επηρεάζει στην Τουρκία. Ας μην ξεχνάμε ότι οι Τούρκοι στην Ευρώπη είναι ένα ανθρωπιστικό ζήτημα, καθώς και πολιτικά δεδομένα για πολλές χώρες μέλη, ειδικά τη Γερμανία, τη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες.
Η τρίτη δυνατότητα χρηματοδότησε στρατιωτική δύναμη στα χέρια της Τουρκίας. Τρέχοντας όλη την αναταραχή, παρά την απόπειρα πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου και τις δυσάρεστες εξελίξεις που βασίζονται σε υποθέσεις σχετικά με τη Σύμβαση του Μοντρέ, η Τουρκία είναι μια ισχυρή χώρα. Έδειξε αυτή τη δύναμη στο Αιγαίο, την Ανατολική Μεσόγειο, τη Συρία και τη Λιβύη, και τέλος στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Ρύθμιση παιχνιδιού, χαλασμένο παιχνίδι. Εάν το θέλει, μπορεί να είναι μια χώρα που δημιουργεί συνεχώς προβλήματα για την ΕΕ και αμφισβητεί τα συμφέροντα και τις προσδοκίες της.
Επιπλέον, η Τουρκία έχει αναπτυχθεί με τη Ρωσία, το τραχύ αλλά και αδύνατο να αγνοήσει μια πολύ ειδική σχέση με το στρατηγικό όραμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αποκλείεται από την ΕΕ, ακόμη και αν η ένταξη μπορεί να μετατοπίσει τον άξονα της Τουρκίας και η Ρωσία θα είναι ικανοποιημένη με μια θετική μέρα. Η στρατηγική σύγκλιση που ξεκίνησε με το S-400 μπορεί να εμβαθύνει με τη συμβολή των ΗΠΑ. Ή η προσέγγιση ΕΕ-Τουρκίας ΗΠΑ-Τουρκία μπορεί να έχει πολύ διαφορετικά αποτελέσματα.
Ελπίζουμε ότι η χθεσινή επίσκεψη ήταν εποικοδομητική και παραγωγική, όπως ειπώθηκε. Τουλάχιστον η ενημέρωση της τελωνειακής ένωσης και, για εμάς, την ελευθέρωση των θεωρήσεων, σημειώθηκε πρόοδος πέρα από αυτό που υπονοούσε για αυτούς σε θέματα ασύλου. Μου φαίνεται ότι η πρόοδό μας και η ομαλοποίηση σε πολλούς τομείς από τα δικαιώματα των γυναικών στα ανθρώπινα δικαιώματα, από τη δημοκρατία έως το κράτος δικαίου θα είναι κυρίως με τη θετική ατζέντα της ΕΕ, πιο συγκεκριμένα με τη θετική της ενέργεια …