Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αποκάλυψε στις 5 Απριλίου ότι προηγουμένως ανακοίνωσε τις αμερικανικές κυρώσεις στον στρατιωτικό-βιομηχανικό τομέα της Τουρκίας θα τεθούν σε ισχύ στις 7 Απριλίου με τη δημοσίευση ανακοίνωσης του Ομοσπονδιακού Μητρώου των ΗΠΑ.
Οι κυρώσεις των ΗΠΑ βάσει του νόμου CAATSA, ή του νόμου «Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act» (Δημόσιος Νόμος 115-44), ανακοινώθηκαν αρχικά από τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Mike Pompeo στις 14 Δεκεμβρίου, ως απάντηση στην αγορά της Τουρκίας για την επιφάνεια S-400 – σύστημα πυραύλων αέρα από τη Ρωσία.
Προηγουμένως, οι τρεις τίτλοι της CAATSA είχαν επικεντρωθεί στη Ρωσία, το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα. Η Ουάσινγκτον και ορισμένοι από τους συμμάχους της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ είχαν αντιταχθεί σθεναρά σε αυτήν την απόφαση προμηθειών, σημειώνοντας ότι ήταν πιθανές κυρώσεις, αλλά η Τουρκία αρνήθηκε να υποχωρήσει.
Από νομικής απόψεως, οι κυρώσεις που επιβάλλονται στην Τουρκία θεωρούνται δευτερεύουσες κυρώσεις βάσει του CAATSA, επειδή οι τουρκικές εταιρείες επέλεξαν να πραγματοποιήσουν συναλλαγές με οντότητες που είχαν προηγουμένως καταχωριστεί στον κατάλογο συγκεκριμένων ατόμων των ΗΠΑ (LSP). Σύμφωνα με το CAATSA, το LSP είναι ο κατάλογος των ρωσικών οντοτήτων που θεωρούνται «πρωταρχικοί στόχοι κυρώσεων» λόγω των προηγουμένως προσδιορισμένων ρωσικών αποφάσεων εξωτερικής πολιτικής στην Ουκρανία, στον κυβερνοχώρο και την εισβολή στις εκλογές του 2016 στις ΗΠΑ.
Οι αναγνώστες της Νέας Ευρώπης μπορεί να θυμούνται ότι η κυβέρνηση Τραμπ ανέλαβε την πρωτοβουλία τον περασμένο Δεκέμβριο για να σχεδιάσει και να ανακοινώσει κυρώσεις πριν από την επικείμενη προθεσμία του Κογκρέσου εκείνη την εποχή, η οποία ως αποτέλεσμα έδωσε στο Εκτελεστικό Τμήμα περισσότερη ελευθερία να σχεδιάσει το πρόγραμμα κυρώσεων.
Όχι αποκλειστικό εμπάργκο όπλων
Ο κατάλογος κυρώσεων της Ουάσιγκτον είναι λιγότερο από ένα πλήρες εμπάργκο όπλων. Οι αναγνώστες θα θυμούνται επίσης ότι η Τουρκία είχε προηγουμένως αποβληθεί από το αμερικανικό πρόγραμμα μαχητικών F-35. Το επίκεντρο των αμερικανικών κυρώσεων είναι μια σχετικά στενή ζώνη της αμυντικής βιομηχανικής δομής της Τουρκίας, μεγάλο μέρος της οποίας παραμένει σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από την τεχνολογία των ΗΠΑ και απαιτεί άδεια από τις ΗΠΑ για επανεξαγωγές τεχνολογίας.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξήγησε τον περασμένο Δεκέμβριο τη λογική του για τις κυρώσεις. «Σήμερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες επιβάλλουν κυρώσεις στην Προεδρία Αμυντικών Βιομηχανιών της Δημοκρατίας της Τουρκίας (SSB) σύμφωνα με το Τμήμα 231 του Νόμου περί Αντιμετώπισης της Αμερικής για την Αντιμετώπιση της Αμερικής για τη συνειδητή εμπλοκή σε μια σημαντική συναλλαγή με τη Rosoboronexport, την κύρια οντότητα εξαγωγών όπλων της Ρωσίας προμηθεύοντας το σύστημα πυραύλων επιφανείας-αέρος S-400. Οι κυρώσεις περιλαμβάνουν απαγόρευση όλων των αμερικανικών αδειών εξαγωγής και αδειών στην SSB και πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και περιορισμούς θεώρησης για τον Δρ. Ismail Demir, πρόεδρο της SSB και άλλους αξιωματικούς της SSB. “
Αυτοί οι άλλοι ανώτεροι αξιωματικοί του SSB που θα επιβληθούν κυρώσεις έχουν πλέον διοριστεί. Περιλαμβάνουν τον Faruk Yigit, αντιπρόεδρο της SSB. Ο Serhat Gencoglu, επικεφαλής του Τμήματος Άμυνας και Διαστήματος της SSB και ο Mustafa Alper Deniz, διευθυντής προγράμματος της Περιφερειακής Διεύθυνσης Συστημάτων Άμυνας της SSB.
Το μοντέλο της Κρήτης
Από τον Δεκέμβριο, υπήρξαν περιστασιακά αναφορές των τουρκικών μέσων ενημέρωσης ότι κάτι σαν το «μοντέλο της Κρήτης» θα μπορούσε να ολοκληρωθεί και να συμφωνήσει να επιτρέψει την άρση των αμερικανικών κυρώσεων. Πρόκειται για μια αναφορά στη μεταφορά ρωσικών S-300 που αγόρασε η Κύπρος στα τέλη της δεκαετίας του 1990 στο ελληνικό νησί της Κρήτης, για να αποφευχθεί το βομβαρδισμό του συστήματος από την Τουρκία ενώ βρίσκεται υπό εγκατάσταση στην Κύπρο.
Ένα παρόμοιο σενάριο για τα S-400 θα τα είχε αποθηκεύσει στα κουτιά αποστολής τους ή θα μεταφερόταν σε τρίτες χώρες, αλλά η ενεργοποίηση των ραντάρ του συστήματος S-400 από την Τουρκία φαίνεται τώρα να αποκλείει μια λύση αυτού του τύπου. Παρ ‘όλα αυτά, αναφορές μέσων για διερευνητικές δηλώσεις / μπαλόνια δοκιμής από Τούρκους αξιωματούχους σχετικά με μια παρόμοια ρύθμιση συνεχίζουν να κυκλοφορούν.