ΗΝΩΜΕΝΑ ΕΘΝΗ – Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες λέει ότι προτίθεται να προσκαλέσει τους αντιπάλους ηγέτες στην Κύπρο σε μια άτυπη συνάντηση “το συντομότερο δυνατό”, αλλά προειδοποιεί ότι αυτή η συνάντηση πρέπει να είναι διαφορετική και να διευκρινίσει “την πραγματική έκταση” του κοινού οράματός τους ” και περιγράψτε τα απαραίτητα βήματα για να σχεδιάσετε έναν δρόμο προς τα εμπρός. “
Ο επικεφαλής του ΟΗΕ προειδοποίησε επίσης σε έκθεση προς το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ που κυκλοφόρησε την Τρίτη ότι «ο χρόνος εργάζεται ενάντια σε μια αμοιβαία αποδεκτή πολιτική διευθέτηση στην Κύπρο».
Μετά από δεκαετίες του status quo, είπε, «γίνονται αλλαγές στο έδαφος που μπορεί να γίνουν μη αναστρέψιμες, εάν οι δύο κοινότητες δεν δεσμευτούν να επιλύσουν τις διαφορές τους ειρηνικά, προορατικά και με αποφασιστικότητα».
Ο Γκουτέρες δεν έδωσε ημερομηνία για τη συνάντηση των αντιπάλων Ελλήνων και Τουρκοκυπρίων ηγετών της Κύπρου μαζί με τους τρεις «εγγυητές» της ανεξαρτησίας του νησιωτικού έθνους της Μεσογείου – Ελλάδα, Τουρκία και Βρετανία. Ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ Στέφαν Ντουτζάριτς δήλωσε στους δημοσιογράφους την Τρίτη ότι «δεν υπάρχει ημερομηνία που μπορώ να μοιραστώ μαζί σας».
Το Συμβούλιο Ασφαλείας ενημερώθηκε ουσιαστικά πίσω από κλειστές πόρτες την Τρίτη σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις από την ειδική εκπρόσωπο του ΟΗΕ Elizabeth Spehar, η οποία είναι επικεφαλής της ειρηνευτικής αποστολής του ΟΗΕ στην Κύπρο.
Οι διπλωμάτες του Συμβουλίου, μιλώντας υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας τους επειδή η ενημέρωση και οι συζητήσεις ήταν ιδιωτικές, ανέφεραν ότι υπήρχε ευρεία υποστήριξη μεταξύ των 15 μελών για την πρόθεση του Γκουτέρες να συγκαλέσει συνάντηση του ΟΗΕ το συντομότερο δυνατό. Τα μέλη χαιρέτισαν επίσης τη θετική ανταπόκριση των αντιπάλων ηγετών που δήλωσαν ότι συμφωνούν να λάβουν μέρος χωρίς προϋποθέσεις, ανέφεραν οι διπλωμάτες.
Η Κύπρος χωρίστηκε σε έναν αποσχισμένο τουρκοκυπριακό βορρά και έναν διεθνώς αναγνωρισμένο ελληνοκυπριακό νότο το 1974 μετά από μια τουρκική εισβολή που πυροδοτήθηκε από πραξικόπημα με στόχο την ένωση με την Ελλάδα.
Πολλοί γύροι συνομιλιών με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ κατέληξαν σε αποτυχία, με την τελευταία ώθηση για μια ειρηνευτική συμφωνία τον Ιούλιο του 2017 να τελειώνει σε αδικία. Αυτή η συνάντηση οδήγησε επίσης σε μια προφανή μετατόπιση από την Τουρκία και τους Τουρκοκύπριους προς την επιδίωξη συμφωνίας δύο κρατών αντί να επιδιώξουν τον δηλωμένο στόχο τους για την επανένωση της χώρας ως ομοσπονδίας που αποτελείται από ελληνικές και τουρκικές ζώνες.
Ο Γκουτέρες τόνισε ότι «η πρωταρχική ευθύνη για το μέλλον της διαδικασίας παραμένει στα μέρη».
Μετά από διαβουλεύσεις τους τελευταίους μήνες από τον απεσταλμένο του ΟΗΕ Jane Holl Lute, είπε ότι και οι δύο πλευρές και οι εγγυητές έχουν εκφράσει την προθυμία τους να παραστούν σε μια άτυπη συνάντηση υπό την αιγίδα του.
«Σκοπός της συνάντησης θα είναι να καθοριστεί εάν υπάρχει κοινό έδαφος για τα μέρη να διαπραγματευτούν μια βιώσιμη, διαρκή λύση στο Κυπριακό εντός προβλέψιμου ορίζοντα», δήλωσε ο γενικός γραμματέας.
Ο Γκουτέρες είπε ότι η πανδημία COVID-19 έχει διευρύνει μακροχρόνια κατάγματα εντός και μεταξύ των δύο κοινοτήτων του νησιού.
Επεσήμανε επίσης την αύξηση των εντάσεων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου σχετικά με την εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου και τον καθορισμό των θαλάσσιων συνόρων.
Ο Γκουτέρες ζήτησε σοβαρές προσπάθειες για την εξάλειψη των εντάσεων και προέτρεψε τον διάλογο για την επίλυση των διαφορών.
«Εξακολουθώ να τονίζω ότι οι φυσικοί πόροι που βρίσκονται εντός και γύρω από την Κύπρο θα πρέπει να ωφελούν και τις δύο κοινότητες και να αποτελούν ισχυρό κίνητρο για επίτευξη αμοιβαία αποδεκτού διακανονισμού στην Κύπρο χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση», είπε.