Ο Ερντογάν υπόσχεται μεταρρυθμίσεις το 2021, αλλά τα ανθρώπινα δικαιώματα και η ελευθερία του Τύπου είναι σκληροί καρποί

Την τελευταία ημέρα του 2020, ο πρόεδρος της Τουρκίας υποσχέθηκε στον λαό του ότι τα πράγματα θα αλλάξουν.

«Βρισκόμαστε στη διαδικασία προετοιμασίας μεταρρυθμίσεων που θα ενισχύσουν την οικονομία μας και θα αυξήσουν τα πρότυπα της δημοκρατίας, των δικαιωμάτων και των ελευθεριών μας», δήλωσε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη μέση ομιλίας που κυκλοφόρησε στον ιστότοπο της προεδρίας.

«Πραγματοποιούμε τις τελικές προσαρμογές στα ολοκληρωμένα προγράμματα μεταρρυθμίσεών μας και, θέλοντας τον Θεό, θα τις θέσουμε ενώπιον του έθνους με το νέο έτος».

Δεν είναι η πρώτη φορά τις τελευταίες εβδομάδες που ο Ερντογάν μίλησε για μεταρρύθμιση, εν μέσω της προοπτικής ευρωπαϊκών κυρώσεων και εικασίες για πρόωρες εκλογές το καλοκαίρι του 2021.

Το Νοέμβριο, είπε ότι η Τουρκία είδε «όχι κάπου αλλού πουθενά αλλού αλλά στην Ευρώπη. Προσβλέπουμε να χτίσουμε το μέλλον μας μαζί με την Ευρώπη ».

Ωστόσο, μετά από χρόνια που οι Ευρωπαίοι πολιτικοί περιγράφονται ως αυτοκράτορα και αυξανόμενες ανησυχίες για λογοκρισία και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα, οι επικριτές του Τούρκου προέδρου έχουν έντονες αμφιβολίες.

Ο Ερντογάν μπορεί να πει ότι οι προτάσεις του υποβάλλονται σε «τελικές προσαρμογές», αλλά λίγοι έξω από τον εσωτερικό του κύκλο μέχρι στιγμής γνωρίζουν τι περιέχουν.

Και η συχνά μαχητική γλώσσα του Προέδρου στα τέλη του 2020 – ακόμα και αφού πρώτα μίλησε για μεταρρυθμίσεις – οδήγησε πολλούς στο συμπέρασμα ότι δεν είναι πιθανή μια σαρωτική αλλαγή.

Η κλίμακα του έργου που ακολουθεί απεικονίζεται από δύο ζητήματα: μακρές κρατήσεις πριν από τη δίκη και ελευθερία του τύπου.

Μαζικές κρατήσεις πριν από τη δίκη

Μια πραγματικότητα που αντιμετωπίζει η Τουρκία καθώς μπαίνει στο 2021 είναι ότι εκατοντάδες αντίπαλοι της κυβέρνησης βρίσκονται ακόμη στη φυλακή, πολλοί έχουν περάσει χρόνια αναμένοντας δίκη για τρομοκρατικές κατηγορίες.

Η Human Rights Watch αναφέρει ότι οι εισαγγελείς στην Τουρκία «ξεκινούν τακτικά έρευνες για τρομοκρατία εναντίον ανθρώπων για την ειρηνική άσκηση των δικαιωμάτων στην ελευθερία της έκφρασης, της συνάθροισης και του συνεταιρισμού»

Μια εξέχουσα υπόθεση είναι ο Selahattin Demirtaş, ο χαρισματικός Κούρδος πολιτικός που αντιτάχθηκε στον Ερντογάν σε δύο προεδρικές εκλογές και κρατείται στη φυλακή από το 2016.

Η τουρκική κυβέρνηση αναφέρει ότι ο Ντεμιρτάς κατηγορείται για τρομοκρατία σχετικά με περιστατικά μιας δεκαετίας.

Οι υποστηρικτές του ανταποκρίνονται στις κατηγορίες είναι πολιτικά κίνητρα.

Την περασμένη εβδομάδα, το ανώτατο δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ευρώπης συμφώνησε: διέταξε την Τουρκία να τον απελευθερώσει αμέσως, αναφέροντας ότι η κράτησή του «περιορίζει τον πλουραλισμό και περιορίζει την ελευθερία του πολιτικού διαλόγου».

Ωστόσο, ο Ερντογάν κατήγγειλε την ετυμηγορία ως «πολιτική» και είπε ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «συγκρούστηκε μέσα του».

Έχει παρόμοια άποψη με την περίπτωση του περίφημου φιλάνθρωπου Osman Kavala, ο οποίος βρισκόταν στα πρόθυρα να απελευθερωθεί τον Φεβρουάριο όταν ένα δικαστήριο τον άφησε να διοργανώσει μια σειρά αντικυβερνητικών διαμαρτυριών στην Κωνσταντινούπολη το 2013, για να συνεχιστεί ξανά ώρες αργότερα για φερόμενη συμμετοχή στην απόπειρα πραξικοπήματος του 2016.

Φθάνει η ελευθερία του Τύπου

Τρεις εκδηλώσεις μόνο τον Δεκέμβριο βοήθησαν να δείξουμε πόσο πιο δύσκολο είναι αυτές τις μέρες για τους Τούρκους δημοσιογράφους να λογοδοτούν για την κυβέρνησή τους.

Στις 23 Δεκεμβρίου, ο εξόριστος δημοσιογράφος Can Dündar καταδικάστηκε σε 27 χρόνια φυλάκισης για κατασκοπεία και τρομοκρατικές κατηγορίες για μια ιστορία του 2015 που κατηγόρησε την υπηρεσία πληροφοριών της Τουρκίας ότι στέλνει παράνομα όπλα στη Συρία.

Ο Ντάντερ παραμένει στην εξορία στη Γερμανία.

Δύο ημέρες αργότερα, την Ημέρα των Χριστουγέννων, το τροχαίο κανάλι ειδήσεων Olay TV ανακοίνωσε ότι έκλεισε μετά από μόλις 26 ημέρες στον αέρα.

Το προσωπικό είπε ότι ο ιδιοκτήτης του καναλιού είχε πιεστεί από κυβερνητικούς αξιωματούχους για να αποφύγει να δοθεί χρόνος στον υπέρ-κουρδικό HDP.

Η καταδίκη του Dündar και το κλείσιμο της Olay TV έρχονται σε αντίθεση με τη λιγότερο εμφανή σύλληψη του Ufuk Çeri, ενός δημοσιογράφου του ειδησεογραφικού δικτύου Medyascope, ο οποίος συνελήφθη ενώ κάλυπτε μια διαμαρτυρία εργαζομένων σε μια χρεοκοπημένη αεροπορική εταιρεία που ανήκε στην οικογένεια του υπουργού τουρισμού της Τουρκίας.

Ο Çeri λέει ότι κρατήθηκε για 24 ώρες πριν αφεθεί ελεύθερος στις 11 Δεκεμβρίου χωρίς χρέωση.

Νέες εκλογές και κυρώσεις

Ωστόσο, υπάρχουν εικασίες ότι η μεταρρυθμιστική ατζέντα του Τούρκου προέδρου θα μπορούσε να είναι μια πραγματική προσπάθεια να κερδίσει πίσω τους υποστηρικτές πριν από τις πρόωρες γενικές εκλογές το καλοκαίρι.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι τα οικονομικά και πολιτικά προβλήματα της Τουρκίας σημαίνουν ότι η υποστήριξη στο Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AK) του Ερντογάν βρίσκεται σε μακροπρόθεσμη παρακμή.

Τον περασμένο χρόνο, ένας πρώην πρωθυπουργός και ένας πρώην υπουργός οικονομίας χωρίστηκαν για να σχηματίσουν τα δικά τους κινήματα, τρώγοντας την παραδοσιακή, συντηρητική σκέψη των ψηφοφόρων του κόμματος του ΑΚ.

Πολλοί πολιτικοί της αντιπολίτευσης προσπάθησαν να ενωθούν γύρω από την ιδέα της κατάργησης του συστήματος εκτελεστικής προεδρίας της Τουρκίας, μιας από τις μεταρρυθμιστικές υπογραφές του Ερντογάν που εγκρίθηκε στενά σε ένα αμφισβητούμενο δημοψήφισμα το 2017.

Ένα άλλο σημείο πίεσης έρχεται με τη μορφή πιθανών κυρώσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την εξερεύνηση φυσικού αερίου της Τουρκίας στα αμφισβητούμενα ύδατα της ανατολικής Μεσογείου.

Η Ελλάδα, η Κύπρος και η Γαλλία είναι μεταξύ των μελών της ΕΕ που ζητούν τιμωρητικά μέτρα – μια απόφαση θα μπορούσε να ληφθεί ήδη από τον Μάρτιο.

.Source