Ο πρώην υπουργός Οικονομικών Μιχάλης Σαρρής δήλωσε την Πέμπτη ότι η χρήση της ιθαγένειας από επενδυτικό πρόγραμμα για να επικεντρωθεί στην ανάπτυξη στον κατασκευαστικό τομέα, η οποία είχε σημαντική συμβολή στην κρίση του 2008, ήταν μεγάλος κίνδυνος.
«Θα μπορούσαμε να προσφέρουμε τα ίδια ή καλύτερα κίνητρα σε άλλους τομείς όπως η καινοτομία και η τεχνολογία», δήλωσε ο Sarris, καταθέτοντας ενώπιον μιας επιτροπής που ήταν επιφορτισμένη με τη διερεύνηση του αμφιλεγόμενου προγράμματος.
Ο Σάρρης, ο οποίος ήταν υπουργός Οικονομικών μεταξύ 2005 και 2008 κατά τη διάρκεια της διοίκησης του Τάσου Παπαδόπουλου και για μερικούς μήνες στην αρχή της πρώτης θητείας του Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη, δήλωσε ότι το πρόγραμμα είχε εξελιχθεί σε κάτι διαφορετικό από αυτό που εισήχθη το 2007.
«Μια πρωτοβουλία του 2007 εξελίχθηκε σε ένα πολύ διαφορετικό πρόγραμμα, το οποίο είχε πολλές αρνητικές επιπτώσεις για την Κύπρο», είπε. «Είχε κάποια θετικά βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα, αλλά τα αρνητικά ήταν περισσότερα από τα θετικά».
Καθώς περνούσαν τα χρόνια, ο χαρακτήρας του προγράμματος άλλαξε εντελώς, είπε ο πρώην υπουργός.
«Επικεντρώθηκε στην υποστήριξη του κατασκευαστικού τομέα και δημιούργησε όλα αυτά τα προβλήματα, με αποτέλεσμα η Κύπρος να δυσφημιστεί στο εξωτερικό, να αποθαρρυνθούν οι γνήσιοι επενδυτές και να προγραμματιστούν προβλήματα που θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε αργότερα», δήλωσε ο Σαρρίς.
Ο πρώην υπουργός είπε ότι το πρόγραμμα είχε προταθεί από τον υπουργό Εσωτερικών τη στιγμή του Νεοκλή Συλικιώτη με σκοπό τον καθορισμό κριτηρίων για το πότε το υπουργικό συμβούλιο αποφάσισε να χορηγήσει υπηκοότητα σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
Το πρόγραμμα απευθυνόταν κυρίως σε ξένους υπηκόους, αθλητές και ανθρώπους πολιτισμού, που ζούσαν στην Κύπρο.
Το θέμα χειρίστηκε το υπουργείο Εσωτερικών, ενώ το υπουργείο Οικονομικών ενδιαφερόταν για επενδύσεις σε τεχνολογία και έρευνα για τα οποία είχαν καθοριστεί κριτήρια.
Από την απουσία κανονισμών, ο Sarris είπε ότι δεν ήταν απλώς νόμοι και κανονισμοί, αλλά πώς τους εφαρμόζετε.
«Μπορείτε να θεσπίσετε νόμους, το ζήτημα είναι πώς τους εφαρμόζετε», είπε. «Για να φτάσουν 2,5 εκατομμύρια ευρώ, πέρασαν έναν υπάλληλο της τράπεζας, εγκρίθηκαν από έναν διευθυντή, πέρασαν από την αστυνομία».
Ο Sarris είπε ότι τα ποσά ήταν μεγάλα, τα briberies ήταν μεγάλα.
«Είχαμε ένα αποτέλεσμα που ήταν στην άκρη της νομιμότητας. δηλαδή, αυτοί (επενδυτές) είχαν προβλήματα όπου ζούσαν και θα έπρεπε να είμαστε πολύ προσεκτικοί. “
Ερωτηθείς για επεξεργασία, ο Sarris είπε: «μπορεί κανείς να υποθέσει ότι ορισμένες από αυτές τις αποφάσεις δεν ελήφθησαν με αντικειμενικά κριτήρια. δεν υπάρχει καμία απόδειξη, αλλά σίγουρα μιλάμε για καταστάσεις που προέρχονται από το αποτέλεσμα που βλέπουμε ότι ίσως έκλεισαν τα μάτια τους όταν θα έπρεπε να είχαν ανοίξει ».
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών Χαρίλαος Σταυράκης είπε στην επιτροπή ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του δεν υπήρχε κακός τύπος σχετικά με πολιτογραφίες και κανένα πρόβλημα με την ΕΕ.
Ο Σταυράκης, ο οποίος υπηρέτησε για τρεισήμισι χρόνια κατά τη διάρκεια της διοίκησης Δημήτρη Χριστόφια (2008-2013), δήλωσε ότι είχαν εκδώσει περίπου 240 διαβατήρια τα πέντε χρόνια, ίσως 100 κατά τη διάρκεια της θητείας του.
«Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι πολιτογραφίες εκείνη την εποχή αφορούσαν άτομα που ήταν ήδη στην Κύπρο για τρία χρόνια και είχαν λάβει μόνιμη κατοικία», είπε.
Ο Σταυράκης είπε ότι αυτά τα άτομα ήρθαν στην Κύπρο, αγόρασαν ένα διαμέρισμα και τους δόθηκε η διαμονή από το υπουργείο Εσωτερικών. Δημιούργησαν θέσεις εργασίας και σε τρία χρόνια υπέβαλαν αίτηση για διαβατήρια.
Παραδέχθηκε ότι τα κενά πιθανότατα υπήρχαν αλλά δεν μπορούσαν να θυμηθούν ακριβώς.
«Κάτι μπορεί να βρεθεί αργότερα, το οποίο θα μπορούσε να πει κανείς δεν θα έπρεπε να είχε γίνει με αυτόν τον τρόπο», είπε.
Ο Σταυράκης είπε ότι ήταν αρμοδιότητα του υπουργείου Εσωτερικών, αλλά το υπουργείο Οικονομικών έπαιξε σημαντικό ρόλο, καθώς έπρεπε να δώσει το εντάξει στο υπουργικό συμβούλιο σχετικά με τα οικονομικά κριτήρια της αίτησης.
Ο πρώην υπουργός είπε, όσο θυμάται, δεν τηρήθηκε κανένας κώδικας δεοντολογίας σχετικά με τη σύγκρουση συμφερόντων.
Είπε ότι τα μόνα κριτήρια που άλλαξαν κατά τη διάρκεια της θητείας του ήταν να συμπεριληφθούν τα ανήλικα παιδιά του επενδυτή που ήταν οικονομικά εξαρτημένα.
«Πιστεύαμε ότι ήταν ένα σωστό κριτήριο όταν ο επενδυτής πληρούσε τις προδιαγραφές για τα παιδιά τους να αποκτήσουν διαβατήριο σε μεταγενέστερο στάδιο», είπε.
Ερωτηθείς γιατί το σύστημα είχε επιτραπεί να λειτουργεί χωρίς κανονισμούς, ο Σταυράκης παραδέχτηκε ότι η διοίκηση είχε επίσης μέρος της ευθύνης για την έλλειψη κανονισμών.
