Τα θερμά μηνύματα που στάλθηκαν στην αιγυπτιακή κυβέρνηση από το μέτωπο της κυβέρνησης του Ερντογάν τραβούν την προσοχή πρόσφατα. Ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών Çavuşoğlu και έπειτα ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Akar προέβησαν σε δηλώσεις με έμφαση στις “κοινές αξίες και συμφέροντα με την Αίγυπτο” και ανοίγοντας την πόρτα για νέες συμφωνίες. Η εξέλιξη που έφερε αυτές τις δηλώσεις στην ημερήσια διάταξη ήταν ότι η Αίγυπτος περιόρισε τις περιοχές, τις οποίες ανακοίνωσε στην Ανατολική Μεσόγειο για δραστηριότητες υδρογονάνθρακα, στα ανατολικά του 28ου μεσημβρινού. Η Αίγυπτος, η Τουρκία, το 2019 με αυτή τη στάση απέναντι στην έκθεση των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) έδειξε ότι δεν παραβίαζε την τουρκική υφαλοκρηπίδα. Η Αίγυπτος, η Ελλάδα τον Αύγουστο του 2020 με την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (MEB), ενώ ασχολήθηκε επίσης με τη συνοριακή διαφωνία της Ελλάδας με την Τουρκία, αντιτάχθηκε στο αίτημα για έναρξη του νησιού Meis. Μετά από αυτήν την εξέλιξη, ο Πρόεδρος Ερντογάν είχε μια δήλωση ότι πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις σε επίπεδο πληροφοριών με την Αίγυπτο.
Όπως είναι γνωστό, με το στρατιωτικό πραξικόπημα του Αρχηγού Γενικού Επιτελείου Abdulfettah-es Sisi το 2013 στην Αίγυπτο, η Αδελφότητα, που ήταν πολιτικά συνδεδεμένη με την κυβέρνηση του Ερντογάν, ανέτρεψε την κυβέρνηση του Μόρσι. Αυτό το πραξικόπημα προκάλεσε την κυβέρνηση Ερντογάν να διακόψει τους πολιτικούς δεσμούς με τη διοίκηση του Σίσι, αφού έχασε έναν από τους σημαντικότερους συμμάχους της στην περιοχή. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Ερντογάν όχι μόνο χρησιμοποίησε το σύμβολο «Ραβία», το οποίο ήταν το σύμβολο της Αδελφότητας, ως δικό του σύμβολο στην εγχώρια πολιτική, αλλά κατηγόρησε επίσης την αντιπολίτευση, η οποία υποστήριξε τη δημιουργία πολιτικών σχέσεων με την Αίγυπτο, ότι ήταν « πραξικόπημα πραξικοπήματος “.
Λοιπόν, τι συνέβη, ο Ερντογάν, ο οποίος κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι υποστήριζε χθες τον στρογγυλό Σίσι, προσπαθεί να δημιουργήσει ένα νέο έδαφος για συμφωνία με την κυβέρνηση της Σίσι;
Πρώτα απ ‘όλα, ας το πούμε για την Αίγυπτο. Η Αίγυπτος, η οποία υπέγραψε συμφωνία ΑΟΖ με τη Διοίκηση της Νότιας Κύπρου το 2003, δημιούργησε το Φόρουμ Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου το 2019 με το Ισραήλ, την Ιταλία, τη Νότια Κύπρο, την Ιορδανία, την Ελλάδα και την Παλαιστινιακή Αρχή. Στη συνέχεια, το 2020, η Ελλάδα υπέγραψε συμφωνία ΑΟΖ. Ο Σίσι στο υπουργείο του για να ασχοληθεί με τη διαχείριση της Ελλάδας ή το τελευταίο να τον σέβεται τις ευαισθησίες της Τουρκίας σε δημοπρασίες δραστηριοτήτων υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο, εξηγείται από την απροθυμία να αντιμετωπίσει έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες της περιοχής όπως η υπεράσπιση της Τουρκίας τα ενδιαφέροντα. Εδώ, ως μια άλλη εξέλιξη που ανακουφίζει τα χέρια της διαχείρισης της ομίχλης, ο Ερντογάν αντιμετώπισε τη δύναμη της διαδικασίας πολιτικής μετάβασης, η οποία διεξήχθη υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών στη Λιβύη, την επιρροή της Τουρκίας και το εύρος των κινήσεων που απαιτούνται για να σημειωθεί επίσης ότι είναι εξαιρετικά περιορισμένο.
Εν ολίγοις, η αιγυπτιακή διοίκηση δεν εγκατέλειψε ούτε τις συμφωνίες που έχει συνάψει με τη Νότια Κύπρο, την Ελλάδα και το Ισραήλ ούτε τους πολιτικούς υπολογισμούς της για τη Λιβύη. Επομένως, ένας τέτοιος πίνακας με την «μαλάκωση» της Τουρκίας έχει νόημα ως μια κίνηση ενίσχυσης του χεριού της.
Ωστόσο, η κυβέρνηση Ερντογάν βλέπει μια πιθανή συμφωνία με την Αίγυπτο ως ελπίδα για σωτηρία από το αδιέξοδο που έχει πέσει στην Ανατολική Μεσόγειο. Επειδή οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γαλλία, συμπεριλαμβανομένης ιδίως της ΕΕ, της Ανατολικής Μεσογείου σε αναζήτηση ενεργειακών πηγών και δραστηριοτήτων εξόρυξης, ενώ φυσικά υποστηρίζουν τα συμφέροντα της Τουρκίας για την Κύπρο και την Ελλάδα. Η κυβέρνηση Μπάιντεν, η οποία ανακοίνωσε πρόσφατα το «Έγγραφο Στρατηγικής Εθνικής Ασφάλειας», πρότεινε μια πολιτική στάση βασισμένη στην προτεραιότητα της Κίνας και της Ρωσίας όπως αναμενόταν. Ενώ ο Μπάιντεν έχει αποδείξει ότι δεν θα καλέσει ποτέ τον Ερντογάν και δεν θα του αφήσει άλλη επιλογή από το να ακολουθήσει τη στρατηγική των ΗΠΑ, λαμβάνει νέα μέτρα για τη βελτίωση των στρατιωτικών και πολιτικών σχέσεων με την Ελλάδα. ΗΠΑ, Ρωσία για να σταματήσουν τον προορισμό σε συνδυασμό με τους όρους ελέγχου του στρατηγικού ενδιαφέροντος του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου της Αλεξανδρούπολης, στην Ελλάδα (Alaksandroupoil of) του λιμανιού, τα σύνορα με την Τουρκία χτίζουν μια νέα στρατιωτική βάση 40 χιλιόμετρα.
Σαν άποτέλεσμα; Αν και οι ενεργειακοί πόροι στην Ανατολική Μεσόγειο έχουν προκαλέσει την όρεξη της κυβέρνησης του Ερντογάν και της μονοπωλιακής αστικής αντίδρασης, την οποία μιλά, οι κινήσεις του να αποκτήσει δικαιώματα επί αυτών των πόρων και των οδών διέλευσης φαίνεται να είναι σημαντικά περιορισμένες. Επειδή οι ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ και της ΕΕ καθιστούν σαφές ότι δεν θα επιτρέψουν πρωτοβουλίες που δεν εξαρτώνται από τις δικές τους στρατηγικές. Για αυτόν τον λόγο, η αγκαλιά του Ερντογάν στη Σίσι, την οποία κήρυξε ως «εχθρός» για χρόνια και αρνήθηκε να αναπτύξει πολιτική σχέση, μας θυμίζει την παροιμία «πέφτει στη θάλασσα, αγκαλιάζει ένα φίδι». Δεν θα ήταν έκπληξη το γεγονός ότι νέες κινήσεις προς τη συμφιλίωση με τους δυτικούς ιμπεριαλιστές θα ακολουθήσουν αυτήν την κίνηση, όπως στο παράδειγμα της απόσυρσης του σεισμικού σκάφους αναζήτησης Oruç Reis στο λιμάνι της Αττάλειας ενόψει της πίεσης της ΕΕ.
Η κατάσταση που αντιμετωπίζουν καταδεικνύει για άλλη μια φορά ότι οι επεκτατικές φιλοδοξίες της μονοπωλιακής μπουρζουαζίας και του πολιτικού εκπροσώπου της, τις οποίες προσπαθούν να καταπιούν ως «εθνικό συμφέρον», δεν έχουν καμία σχέση με τον αντιιμπεριαλισμό και ότι το λεγόμενο η αντιπολίτευση κατά του πραξικοπήματος δεν έχει καμία σχέση με τη δημοκρατία.
