Josep Borrell և Νίκος Χριστοδουλίδης
AP Photo / Francisco Seco:
έντυπη έκδοση
ΑΝΑΛΥΣΗ *
Στα τέλη Απριλίου, ο Γενικός Γραμματέας Antonio Guterres συγκάλεσε μια άτυπη διάσκεψη για την Κύπρο στην Κύπρο. Πώς είναι το Ν.; Η κυβέρνηση του Αναστασιάδη προετοιμάζει τους σημαντικότερους διεθνείς παράγοντες για την ΕΕ. new Η νέα διοίκηση του Μπάιντεν για αυτόν. Αυτό που λέγεται σε διπλωματικό πλαίσιο είναι πιο συγκεχυμένο από το να χαλαρώνει σε μια τόσο δύσκολη στιγμή.
Borrell στην Κύπρο
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Ισπανία Josep Borrell θα φτάσει στην Κύπρο (5/3) για να υποστηρίξει τη διευθέτηση του Κυπριακού. Σε συνεργασία με τα Ηνωμένα Έθνη, η Ένωση θα διορίσει έναν εκτελεστικό για να ενταχθεί στην ομάδα του Γενικού Γραμματέα. Στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο, η ΕΕ επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της για μια ομοσπονδιακή λύση: η επιστολή του Michel προς τον Αναστασιάδη (20/1) ներում επιμένει στην Τουρκία σε διμερείς επαφές ότι δεν θα αποδεχθεί “δύο κυπριακά κράτη”. “Είμαστε έτοιμοι να διαδραματίσουμε ενεργό ρόλο στη στήριξη των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Περιμένουμε κάτι τέτοιο από την Τουρκία”, έγραψε. Ταυτόχρονα, η ΕΕ στέλνει ένα μήνυμα στη Λευκωσία, όπου κατευθύνονται όλες οι ενέργειές της. .Ε. »»:
Υψηλόβαθμοι Ευρωπαίοι διπλωμάτες χαιρέτισαν την ανταπόκριση της Τουρκίας τους τελευταίους μήνες ως κλιμάκωση των εντάσεων, καλωσορίζοντας την επιστροφή στον διάλογο τόσο για την ελληνοτουρκική διαμάχη όσο και για το Κυπριακό. Αυτό το γεγονός θεωρείται ότι διευκολύνει τη συζήτηση της «θετικής ατζέντας» για τη μεταρρύθμιση των ευρωτουρκικών σχέσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, λέγεται ότι ο Ταγίπ Ερντογάν υποσχέθηκε στον πρόεδρο της επιτροπής Ουρσούλα φον ντερ Λεέν “να δώσει άλλη ευκαιρία” για την επανένωση της Κύπρου βάσει μιας ομοσπονδιακής λύσης.
Ρεαλισμός – φαντασιώσεις
Όλα δείχνουν ότι το Κυπριακό έχει επιστρέψει στην πορεία του μετά από 4 χρόνια αδράνειας και αντιπαραθέσεων. Αλλά είναι έτσι; Στο Συμβούλιο Υπουργών Λευκωσία և η Αθήνα απέχει πολύ από το να εστιάσει στη μεγάλη εικόνα. Σε κάθε συνάντηση, ο Υπουργός Εξωτερικών Ν. Ο Χριστοδουλίδης προτιμά να “ανακρίνει” τον κ. Μπόρελ για το τι κάνει με τη λίστα κυρώσεων.
Κανένας λόγος για την ουσία του Κυπριακού. Γνώρισαν τον Έλληνα συνάδελφό τους Ν. Μαζί με τους Dendias «διαδίδουν» την εξωτερική πολιτική. Τέλος, όχι μόνο σε άλλους Ευρωπαίους, αλλά και στον νέο Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Anthony Blinken, για το τι πρέπει να γίνει στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή. Η λογική τους εγείρει ήδη ερωτήματα. Αν και όλοι γνωρίζουν ότι η Κύπρος και η Ελλάδα έχουν δεσμευτεί να επιστρέψουν στον πίνακα διαλόγου με την Τουρκία, οι δύο υπουργοί Εξωτερικών συνεχίζουν τον προηγούμενο μονόλογό τους.
Και οι δύο πιστεύουν ότι είναι τόσο πειστικοί που διατάζουν τους άλλους, την ΕΕ, να επιστρέψουν μαζί για να ακολουθήσουν μια ουσιαστική πολιτική στην περιοχή. Για να συμβεί όλα αυτά, το δόγμα των Dendia-Christodoulidis, θα πρέπει να συνεργαστούν με ομοϊδεάτες για να αναγκάσουν την Τουρκία να το πράξει. Όλοι είναι «συμπατριώτες» εκτός της Τουρκίας, με βάση τη μεγάλη εξωτερική πολιτική Χριστοδουλίδη-Ντέντια, τις τριμερείς συνομιλίες με το Ισραήλ, την Αίγυπτο, τα ΗΑΕ, ακόμη και τα ενεργειακά έργα της Ανατολικής Μεσογείου, τα οποία υπάρχουν τώρα μόνο στον κόσμο της φαντασίας.
Προσέγγιση ΗΠΑ-ΕΕ
Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι οι περισσότεροι από τους άλλους Ευρωπαίους υπουργούς, ο κ. Borrell ή ο υπουργός Εξωτερικών Blinken, μπόρεσαν να ακολουθήσουν αυτή τη λογική ή προτιμούν να σπάσουν τα ακουστικά. Η συνολική συνιστώσα μεταξύ της ΕΕ και της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ είναι αρκετά διαφορετική, συνοψισμένη από πυκνές διπλωματικές εκθέσεις. Η Τουρκία παραμένει στρατηγικός εταίρος, σύμμαχος και οικονομικός εταίρος. Είναι απαραίτητο να εξουδετερωθούν οι εντάσεις και να αποτραπούν φυγοκεντρικές τάσεις που έχουν προκύψει στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς υπονομεύουν την ενότητα ΝΑΤΟ-ΕΕ. Η Τουρκία πρέπει να παραμείνει συνδεδεμένη με τη Δύση και όχι να εισέλθει στη Ρωσία ή την Κίνα.
Κατά την πρόσφατη τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ – των ΗΠΑ A. Ο Blinken υποστήριξε σθεναρά την «θετική ατζέντα» της ΕΕ. Με την Τουρκία. Ο νέος υπουργός Εξωτερικών ζητά να βρει άλλους «δημιουργικούς τρόπους» προς την ίδια κατεύθυνση με το άνοιγμα της PESCO σε τρίτες χώρες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι οι πρώτοι που έλαβαν το πράσινο φως.
Αυτή η κοινή προσέγγιση είναι σύμφωνη με τη συντριπτική πλειοψηφία των ευρωπαίων εταίρων, συμπεριλαμβανομένων των πιο ισχυρών (Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Πολωνία). Ακόμη και η Γαλλία είναι σαφώς διαφορετική από το πρόσφατο παρελθόν. Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χέικο Μάας είναι ενθουσιασμένος που βλέπει την επιστροφή των Ηνωμένων Πολιτειών, σημειώνοντας ότι έχει γνωρίσει τον Μπλίνκεν περισσότερες από μία φορές τους τελευταίους δύο μήνες από ό, τι πριν από χρόνια. Στο Πομπέο. Ο επικεφαλής της Τουρκίας συνδέεται επίσης με την ευρύτερη επανάληψη των στρατηγικών σχέσεων ΗΠΑ-ΕΕ, όπως το ζήτημα του Ιράν.
Κυπριακός “παζλ”
Με αυτήν τη στρατηγική προσέγγιση, ο Borrell φτάνει στην Κύπρο και θέλει να μάθει αν η Λευκωσία είναι πραγματικά έτοιμη για ένα άτυπο συνέδριο. Ο Ισπανός είναι τώρα ύποπτος. Δεν θα πετάξει πάνω από τις πλατφόρμες στη θάλασσα, όπως έκανε τον περασμένο Αύγουστο. Θα παραμείνει στο έδαφος, δείτε τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, θα δημιουργήσει δεσμούς με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ. Είναι πιθανό ότι ο Κύπριος Υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος μπλοκάρει τη συνάντησή του τον Αύγουστο με τον μετριοπαθή Μ. Κανένα πρόβλημα με τον Akinji!
Ο Borrell είναι βαθιά εξοικειωμένος με την ανθρώπινη γεωγραφία της Κύπρου, συνειδητοποιώντας ότι μόνο μια λύση στο κυπριακό πρόβλημα μπορεί να μεταμορφώσει και να σταθεροποιήσει τις σχέσεις στο ανατολικό τμήμα της Μεσογείου. Σε ένα βαθιά διχασμένο νησί, οι εντάσεις ξεκινούν εύκολα. Γνωρίζει ότι στην Κύπρο οι συνομιλητές του «κολλάνε» στη μανία, δεν έχουν ειδική πηγή εμπιστοσύνης. Και η Τουρκία εξακολουθεί να είναι ένας σκληρός, σκληρός εταίρος, ανεξάρτητα από το πόσο απαραίτητη είναι στη γεωπολιτική σκακιέρα.
Πρόεδρος Ν. Η στάση του Αναστασιάδη δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί πλήρως. Ο Μπόρελ μπορεί να δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στην ΕΕ στις ειλικρινείς προσπάθειές της για επίλυση του Κυπριακού εάν η Λευκωσία αντιληφθεί ότι η κινητήρια δύναμη πίσω από τις εξελίξεις είναι η «θετική ατζέντα» της Τουρκίας. Αλλά τι μπορεί να κάνει εφόσον οι Κύπριοι συνομιλητές λένε ότι “είναι πολύ νωρίς για να διεξαγάγουμε μια τέτοια συζήτηση;” Αλλά αν είναι τόσο νωρίς; 4 χρόνια μηδενικού διαλόγου στο πλαίσιο του ΟΗΕ, ποιος ξέρει τι ακριβώς απαιτεί η Κύπρος σε αντάλλαγμα; Εδώ και πολύ καιρό ο Ν. Ο Αναστασιάδης όχι μόνο δεν ανοίγει τα έγγραφά του, αλλά κάνει ό, τι μπορεί με την υποστήριξη του Υπουργού Εξωτερικών για να περιπλέξει περαιτέρω τα πράγματα.
* Το άρθρο αναδημοσιεύεται στην κυπριακή εφημερίδα “Πολίτης”