Άτυπη συνάντηση για την Κύπρο στη Γενεύη την επόμενη εβδομάδα Είναι η νέα αρένα της διπλωματικής αντιπαράθεσης της Ελλάδας με την Τουρκία, καθώς η Άγκυρα επιμένει στον παραλογισμό της δημιουργίας δύο κρατών αντί μιας διμερούς, δικοινοτικής ομοσπονδίας, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
- Από τον Αλέξανδρο Τάρκα
Το αποτέλεσμα της συνάντησης “5 + 1” (οι δύο κοινότητες της Κύπρου, οι εγγυητές Ελλάδα, Βρετανία, Τουρκία, καθώς και η ΕΕ ως μη εγκεκριμένος παρατηρητής) αποκτά επίσης εγχώριο πολιτικό ενδιαφέρον. Όσον αφορά τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, υπάρχουν νοσταλγικοί άνθρωποι για το σχέδιο Ανάν, το οποίο απορρίφθηκε από το συντριπτικό 76% του ελληνοκυπριακού δημοψηφίσματος. Όσοι υποστηρίζουν ακόμη το πρόγραμμα, το οποίο πήρε το όνομά του από τον τότε Γενικό Γραμματέα. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, αγνοώντας το γεγονός ότι η τελευταία (έκτη) έκδοση του Απριλίου 2004 δεν έχει τίποτα κοινό με τις πρωτότυπες, πιο ισορροπημένες και θετικές πτυχές του Δεκεμβρίου 2002.
Υποβαθμίζουν επίσης τις κύριες διατάξεις του προγράμματος Κυπριακή Δημοκρατία επρόκειτο να διαλυθεί την παραμονή της ιστορικής ένταξής της στην ΕΕ. ότι οι τουρκικές επιθετικές δυνάμεις θα βγουν σταδιακά αργά, αναλαμβάνοντας ήδη τον μεταβατικό ρόλο της διατήρησης της τάξης. Είναι αμφίβολο εάν οι Έλληνες που ασκούν κριτική στους Κυπρίους για το δημοψήφισμα «Όχι» θα θέλουν έναν Τούρκο στρατιώτη-αστυνομικό από το σπίτι τους.
Όσον αφορά τον κίνδυνο της απομόνωσης της Μεγαλόνης և οικονομική καταστροφή, μιλά για μια μεγαλύτερη πραγματικότητα από το αναμενόμενο (և κυπριακό μέγεθος) αντίκτυπο σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ
Σε κάθε περίπτωση, η συνάντηση της Γενεύης έχει κάποιες ιδιαιτερότητες σε σύγκριση με προηγούμενες επίσημες ή ανεπίσημες δικοινοτικές ή πολυμερείς διαπραγματεύσεις. Πρώτα απ ‘όλα, επειδή όλοι γνωρίζουν ότι η συνάντηση, σε αντίθεση με τον τίτλο της, δεν θα είναι επίσημη ή διαδικαστική, αλλά ουσιαστική, με μια λεπτομερή παρουσίαση των απόψεων όλων των συμμετεχόντων.
Με την πιθανή εξαίρεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Guterres special ο ειδικός απεσταλμένος του J .. Lut (πρώην γραμματέας εσωτερικής ασφάλειας երկար με μακρά εμπειρία στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου) που θα αξιολογήσει την κατάσταση και θα αποφασίσει αν θα προχωρήσει. Ταυτόχρονα, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έπρεπε να παρεμβαίνουν στην προετοιμασία του διαλόγου, προτιμώντας να προτιμήσουν τη Βρετανία.
Ξένες διπλωματικές πηγές λένε ότι ο Μπάιντεν, ο οποίος είναι ο πρώτος Πρόεδρος των ΗΠΑ με βαθιά γνώση του Κυπριακού, δεν έχει παρουσιάσει το σχέδιό του για το τρίγωνο Αθήνα-Λευκωσία-Άγκυρα, ενώ το Υπουργείο Εξωτερικών δεν θεωρεί επείγουσα την προσωπική του συμμετοχή. Η διατύπωση χρησιμοποιείται ότι το “πολιτικό κεφάλαιο” του κ. Μπάιντεν δεν χρειάζεται να ξοδευτεί τώρα, θα είναι πιο χρήσιμο να το χρησιμοποιήσετε για να στηρίξετε μια μελλοντική πρωτοβουλία.
Ταυτόχρονα, είναι η πρώτη φορά που το Ηνωμένο Βασίλειο προσπάθησε (ή έδωσε την εντύπωση ότι είχε δοκιμάσει) να αλλάξει τη βάση για τη συζήτηση και τη λύση του Κυπριακού, υπέβαλε προτάσεις πριν από δύο μήνες που έρχονται σε αντίθεση με το πλαίσιο του ΟΗΕ.
Λευκωσία – Η αντίδραση της Αθήνας ανάγκασε το Λονδίνο να αλλάξει τη στρατηγική του, απορρίπτοντας την τουρκική προσφορά λύσης δύο κρατών ή συνομοσπονδίας, αποκαθιστώντας μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία. Θα είναι μεγάλη έκπληξη εάν η βρετανική πλευρά παρουσιάσει το σχέδιό της στο άμεσο μέλλον.
Το κύριο ερώτημα της ερώτησης είναι αν ο κ. Αναστασιάδης θα αντισταθεί στην πίεση να δείξει ρεαλισμό με μια τελική στροφή στις διαπραγματεύσεις για μια αποκεντρωμένη ομοσπονδία. Αναφέρεται ότι ο Πρόεδρος της Κύπρου δεν απορρίπτει κατ ‘αρχήν μια τέτοια συζήτηση.
Για τακτικούς λόγους, αυτό μπορεί να είναι λάθος, αλλά στην πραγματικότητα, θα προσπαθήσει πιθανώς να διαπραγματευτεί σκληρά με την ελληνοκυπριακή πλευρά για τις ευθύνες και τις εξουσίες κάθε εκλογικού σώματος. Σε μεταγενέστερο στάδιο, υπάρχει κίνδυνος έμμεσης συζήτησης για την κυπριακή εμπνευσμένη έννοια της «κυριαρχικής ισότητας», αντί αυτής της «πολιτικής ισότητας», την οποία έχει αναγνωρίσει ο ΟΗΕ από τον Μάρτιο του 1990, στην οποία ο κ. Ο Αναστασιάδης επιβεβαιώνει.
Ωστόσο, ακόμη και αν δεν υπάρχει αδιέξοδο στο IM – μια νέα συνάντηση έχει προγραμματιστεί μέσα σε λίγους μήνες, οι διαφορές ως προς την ασφάλεια θα παραμείνουν άλυτες εκτός εάν επιβεβαιωθεί η άμεση απόσυρση ελκυστικών στρατευμάτων. Όπως αποδείχθηκε το 2004 στο Συνέδριο Crans Montana το καλοκαίρι του 2017.
* Εκδότης του περιοδικού “Άμυνα և Διπλωματία” – Σύμβουλος ξένων εταιρειών για έρευνα επιχειρηματικού κινδύνου στην Ευρώπη Ευρώπη