Είναι σχεδόν σαφές πότε και πού το συνέδριο, το οποίο έχει πλέον εξελιχθεί σε μορφή 5 + 2 με τον ΟΗΕ, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συμμετάσχει ως παρατηρητής, θα συνεδριάσει στη Νέα Υόρκη το δεύτερο μισό του Φεβρουαρίου.
Λοιπόν, τι να μιλήσουμε; Σύμφωνα με την ελληνοκυπριακή ηγεσία και τους Τουρκοκύπριους αριστερούς που μιλούν από τις ανέσεις των σπιτιών τους, η «ομοσπονδία είναι ο μόνος τρόπος», αλλά τώρα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες γνωρίζει ότι απαιτείται ένας χώρος συνάντησης που δεν θα αρνείται την πραγματική πραγματικότητα στο νησί. Είναι αυτό αληθινό? Από τώρα και στο εξής, πρέπει να υπάρχει ένα μοντέλο λύσης που θα βασίζεται στο μοντέλο συνεργασίας μεταξύ των δύο κρατών στο νησί.
Σε ΠΑΡΑΚΑΛΩ Προσεχε. Οι λέξεις ομοσπονδία και ακόμη και ομοσπονδία δεν χρησιμοποιούνται. Στο Crans Montana το 2017, η ιδέα της ομοσπονδίας πέθανε και θάφτηκε όταν ο Ελληνοκύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης, επιδιώκοντας τα προσωπικά του συμφέροντα και τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές, απορρίπτοντας όλες τις ζωτικές παραχωρήσεις που έγιναν γενναιόδωρα από τον πρώην τουρκοκύπριο πρόεδρο Μουσταφά Ακίντσι, ο οποίος υπερασπίστηκε περισσότερο Ελληνικά συμφέροντα από οποιονδήποτε ελληνοκύπριο ηγέτη. Ο Γκουτέρες, και ολόκληρος ο κόσμος, έχουν επίσης δει ότι δεν μπορεί να υπάρξει μια ομοσπονδία με πολιτική κατανόηση που δεν μπορεί να συμφωνήσει να μοιραστεί την κυριαρχία, την εξουσία, και μπορεί μόνο να εξετάσει το ενδεχόμενο να παραχωρήσει στον σύντροφό της κάποιο είδος «προνομιακής μειονότητας». Ο Crans Montana ήταν η τελευταία ευκαιρία για μια ομοσπονδιακή διευθέτηση. Ο Αναστασιάδης αρνήθηκε και είπε: «Δεν μπορώ να πείσω τους λαούς μου να ψηφίσουν υπέρ αυτής της λύσης». Είχε δίκιο. Θα ήταν μόνο μια ρομαντική επιδίωξη να σκεφτούμε ότι θα μπορέσουμε να σχηματίσουμε μια ομοσπονδιακή εταιρική σχέση με βάση την εξουσία, τους πόρους και την κατανομή της γης και την ισότιμη συνεργασία με μια νοοτροπία που πίστευε ότι το νησί ήταν το δικό του.
Ανεξάρτητα από το αν ο Αναστασιάδης και οι Τουρκοκύπριοι ρομαντικοί αριστεροί και Έλληνες εθνικιστές το καταλαβαίνουν ή όχι, το Κυπριακό εισήλθε σε μια νέα εποχή με την κατάρρευση των συνομιλιών του 2017 Crans Montana. Σε αυτήν τη νέα εποχή, ίσως να δοθεί η ευκαιρία στην ομοσπονδία, αλλά εξαντλείται επίσης γρήγορα. Αυτή η νέα εποχή απαιτεί μια νέα σελίδα σχετικά με το μοντέλο συνεργασίας μεταξύ των δύο κρατών στο νησί.
Είναι μια νέα διαδικασία όχι μόνο για την αριστερή πολιτική, αλλά και για τη δεξιά, που συνηθίζουν στην πολιτική μέσω του λαϊκισμού και εκτός από σπάνια ρητορική χείλη για το εθνικό ζήτημα, προτίμησαν εντελώς να την αναθέσουν είτε στον ιδρυτή Πρόεδρο Rauf Denktaş, μέχρι το θάνατό του πριν από εννέα χρόνια, και μετά σε μια μικρή ομάδα που μεγάλωσε δίπλα του. Όταν η ιδέα της «διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδιακής λύσης», η οποία ήταν κλισέ για δεκαετίες, έγινε ανούσια, οι ρηχοί πολιτικοί που δεν είχαν συνηθίσει να αναπτύσσουν μια ιδέα ή θέση σε οποιοδήποτε ζήτημα, άφησαν τις απτές ιδέες για πρόοδο που μετατράπηκαν σε κουνέλια κατεψυγμένα υπό φλας.
Παρόλο που φαίνεται να αγκαλιάζουν την ιδέα μιας «λύσης δύο κρατών» που ακούνε από κάποιον, δεν έχουν την ικανότητα να υπερασπιστούν φυσικά αυτήν την ιδέα, την οποία δεν μπορούσαν καν να φανταστούν τι ήταν. Τα πιο οδυνηρά παραδείγματα αυτής της κατάστασης είναι η πρόσφατη διαδικασία προεδρικών εκλογών και οι μεταβολές μετά τις εκλογές.
Είναι επιτακτική ανάγκη να υποστηριχθεί ο Πρόεδρος Ersin Tatar σε αυτήν τη διαδικασία. Το πιο σημαντικό, το προεδρικό προσωπικό πρέπει να εισέλθει στον προσανατολισμό σχετικά με αυτήν τη νέα ιδέα και στόχο. Ταυτόχρονα, και οι δύο ομοσπονδιακοί, ομοσπονδιακοί υποστηρικτές και ταυτόχρονα προσπαθούν να υπερασπιστούν την πολιτική της «λύσης δύο κρατών» είναι σαφώς δείκτες μιας ψυχικής ταραχής.
Κανείς δεν πρέπει να πει, “Οι παράμετροι του ΟΗΕ δεν καλύπτουν τα δύο κράτη, ο στόχος της ομοσπονδίας πρέπει να διατηρηθεί.” Ο ΟΗΕ δεν αντιτίθεται κατηγορηματικά στις προσεγγίσεις στο Κυπριακό, ούτε έχει τέτοια αποστολή. Ο ΟΗΕ έχει την ευθύνη να υποστηρίξει τη λύση στο νησί. Όπως και εγώ, ο ΟΗΕ εξακολουθεί να βλέπει ότι δεν υπάρχει κοινό έδαφος για το Κυπριακό και εργάζεται για την εξεύρεση νέου εδάφους.
Αυτό που ονομάζεται «αδύνατο» σήμερα θα μπορούσε να είναι απολύτως εύλογο αύριο. Όπως είπε ο αείμνηστος Süleyman Demirel, ο οποίος υπηρέτησε ως ο ένατος πρόεδρος της Τουρκίας, «Το σημερινό πλυντήριο δεν μπορεί να στεγνώσει κάτω από τον χθεσινό ήλιο». Ας επικεντρωθούμε σήμερα, στην πραγματικότητα του σήμερα.