Ιωάν Φίλιπς
Καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο απόψε, μετά από τέσσερα χρόνια, τελειώνει τη μεταβατική του περίοδο και τελικά αποχωρεί από την ΕΕ, αξίζει να σκεφτούμε τι μπορεί να μας πει ολόκληρη η διαδικασία – από τη νίκη του δημοψηφίσματος έως τις επόμενες διαπραγματεύσεις – για τις προοπτικές του κινήματος ανεξαρτησίας της Ουαλίας.
Μερικοί υποστηρικτές του YesCymru θα κατηγόρησαν την πρόταση ότι έχουν πολλά, πολιτικά, κοινά με τους Brexiteers. Υπάρχουν όμως και παραλληλισμοί.
Ο Μπόρις Τζόνσον ισχυρίστηκε ότι η εμπορική του συμφωνία στην ΕΕ επιτρέπει στο Ηνωμένο Βασίλειο να «ελέγχει τους νόμους μας και το εθνικό μας πεπρωμένο». Αυτό έχει καταληφθεί από τους υπερασπιστές της ανεξαρτησίας, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι το Brexit – και η θεμελιώδης αρχή του ελέγχου – νομιμοποιεί τα επιχειρήματά τους για έξοδο από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Είναι δύσκολο να αρνηθεί κανείς ότι η εθνικιστική σκέψη εδώ έχει ένα απλό λογικό δέλεαρ. Εάν αποχωρήσετε από μια ένωση – μια που υποτίθεται ότι ανυψώνει την εξουσία και τις πλευρές των πολιτών – θεωρείται αποδεκτή και ηθικά σωστή, τότε και η ανεξαρτησία από μια άλλη που κάνει το ίδιο.
Ή, όπως είπε ο συνιδρυτής του Just Eat, David Buttress: «Θα προτιμούσα να ζήσω με ανθρώπους που είναι υπεύθυνοι για εμάς ότι μπορούμε να αλλάξουμε, παρά να ζήσουμε με ένα κοινοβούλιο… δεν μπορούμε να επηρεάσουμε».
Η υποστήριξη για αυτό το επιχείρημα αυξάνεται. Σε μόλις πέντε χρόνια, η υποστήριξη για την ουαλική ανεξαρτησία έχει σχεδόν διπλασιαστεί – με την αντίδραση εναντίον του Γουέστμινστερ να εκδηλώνεται σε τάσεις όπως η απότομη αύξηση της συμμετοχής του Yes Cymru που σημειώθηκε τον τελευταίο χρόνο.
Προκλήσεις
Δεδομένου ότι το ευρύτερο κίνημα ανεξαρτησίας στοχεύει να φτάσει στο μέχρι τώρα μη πειστικό, θα ήταν ανόητο εάν αγνοούσαν τα πρακτικά ζητήματα της ανεξαρτησίας.
Όπως και με το Brexit, θα υπήρχε κάποια οικονομική επιτυχία (κάτι που η έκθεση που εκπόνησε η Επιτροπή Ανεξαρτησίας της Plaid νωρίτερα φέτος – προς αναγνώριση – αναγνώρισε). Τα σύνορα Αγγλο-Ουαλίας θα δημιουργούσαν επίσης προκλήσεις – μια κατάσταση που αποκτά ένα άλλο επίπεδο πολυπλοκότητας εάν η Ουαλία μετά την ανεξαρτησία προσχωρήσει στην ΕΕ.
Πριν από όλα αυτά, η Ουαλία θα πρέπει να διαπραγματευτεί την έξοδο από το Ηνωμένο Βασίλειο (ή τι απομένει από αυτό, αν υποθέσουμε ότι η Σκωτία θα φύγει νωρίτερα και όχι αργότερα).
Η Ουαλία είναι – όπως τόνισαν οι Yes Cymru και μυριάδες έθνη – ούτε πολύ φτωχοί ούτε μικροί για να είναι ανεξάρτητοι. Ωστόσο, με καθαρούς πραγματικούς όρους, θα ήταν μικρότερο και φτωχότερο από το κρατίδιο του Ηνωμένου Βασιλείου με το οποίο προσπαθούσε να διαπραγματευτεί διαζύγιο.
Το Brexit αποδεικνύει ότι η σκληρή δύναμη εξακολουθεί να μετράει – και σε αυτό το πλαίσιο, υπάρχουν λίγα κίνητρα για ένα από το Ηνωμένο Βασίλειο να προσφέρει όρους «κέικ». Και πάλι, κατά την εκτίμηση της ισορροπίας ισχύος Αγγλίας-Ουαλίας σε ένα υποθετικό σύνολο διαπραγματεύσεων, ο Gareth Ceidiog Hughes παρατηρεί με σύνεση: «Για να χάσετε δύναμη και μόχλευση, πρέπει να το έχετε στην πρώτη θέση».
Λύσεις
Κανένα από αυτά τα θέματα, ωστόσο, δεν είναι ανυπέρβλητο.
Βεβαίως, η Ουαλία θα ήταν σε πολύ καλύτερη θέση οικονομικά από πολλά ευρωπαϊκά κράτη που έχουν αποκτήσει ανεξαρτησία από το 1989. Σύμφωνα με στοιχεία από τους δείκτες ανάπτυξης της Παγκόσμιας Τράπεζας, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της Ουαλίας (ΑΕγχΠ) είναι μεγαλύτερο από αυτό της Κροατίας, της Κύπρου, και Μάλτα – και τα τρία είναι κράτη μέλη της ΕΕ.
Όσο για το καλύτερο για το διαζύγιο, η διάλυση της Τσεχοσλοβακίας το 1993 – όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, ένα πολυεθνικό κράτος με κοινούς πολιτιστικούς, ιστορικούς και γλωσσικούς δεσμούς – προσφέρει ένα πρωταρχικό παράδειγμα φιλικού διαχωρισμού.
Αντανακλώντας το αυτό το 2014, η Σλοβακική κοινωνιολόγος, Όλγα Γκιράφσοβα, σημείωσε: «Οι Τσέχοι πάντα διαμαρτύρονταν ότι« πληρώνουν »για εμάς και συνηθίζαμε να διαμαρτύρονται ότι μας κυριάρχησαν. Τώρα εμπιστευόμαστε περισσότερο. Παίρνουμε καλύτερα από ποτέ ». Από αυτή την άποψη, η ανεξαρτησία θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ο καταλύτης για μια πιο ώριμη σχέση μεταξύ του Γουέστμινστερ και της Ουαλίας.
Οραμα
Μολονότι υπάρχει μεγάλη απόσταση στη συζήτηση για την ανεξαρτησία της Ουαλίας, είναι προφανές ότι το status quo έχει σπάσει. Η αποκέντρωση – η οποία δεν είχε σχεδιαστεί για να αντέξει τις πιέσεις ενός γεγονότος όπως το Brexit – δεν μπορεί να προστατεύσει τα συμφέροντα της Ουαλίας, ειδικά όταν έρχεται αντιμέτωπη με ένα σύστημα του Γουέστμινστερ του οποίου το ένστικτο modus operandi να συγκεντρώνεται.
Η πρόκληση, λοιπόν, για το κίνημα της ανεξαρτησίας το 2021 και μετά είναι να ολοκληρώσουμε την υπόθεση για μια ανεξάρτητη Ουαλία. Η έννοια του ελέγχου είναι αναμφίβολα σημαντική σε αυτό – αλλά ακόμη περισσότερο ορίζεται πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτός ο έλεγχος για τη σημαντική βελτίωση της ζωής των Ουαλών.
