Οι αρχαιολόγοι που ανασκαφούν κοντά στην αρχαία Ταμασό έχουν εντοπίσει ένα από τα πιο σημαντικά ιερά που έχουν ανακαλυφθεί στην Κύπρο μέχρι σήμερα, περισσότερα από 100 χρόνια μετά την ξεχασμένη ακριβή θέση του, δήλωσε το Τμήμα αρχαιοτήτων.
Το Ιερό του Απόλλωνα στη Φράγκισσα, με τον πλούτο των γλυπτών του, υποβλήθηκε σε επιχείρηση διάσωσης το 1885 από τον Γερμανό αρχαιολόγο Max Ohnefalsch-Richter. Τα περισσότερα από τα ευρήματα μεταφέρθηκαν σε μουσεία του εξωτερικού αν και μερικά, συμπεριλαμβανομένου του διάσημου Κολοσσού του Ταμασού, βρίσκονται στο Μουσείο Κύπρου στη Λευκωσία.
Η θέση του ιερού στη συνέχεια ξεχάστηκε και αναζητήθηκε μάταια με τα χρόνια.
Κατάλληλο τρόπο, οι αρχαιολόγοι που συνδέονται με δύο γερμανικά πανεπιστήμια έχουν πλέον ανακαλύψει το ιερό.
Ομάδες που εργάζονται υπό την καθοδήγηση του Dr. Matthias Recke (Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης) και του διευθυντή πεδίου Dr. Philipp Kobusch (Πανεπιστήμιο του Kiel) πραγματοποίησαν αρχαιολογικές και γεωφυσικές έρευνες μετά από πρόσφατες, αρχειακές μελέτες κατάφεραν να περιορίσουν τη θέση του ιερού σε μια ξεχωριστή κοιλάδα νότια του Πέρα Ορεινής.
Μέσα από μια εντατική έρευνα αυτής της κοιλάδας, ήταν πλέον δυνατό να εντοπιστεί με ακρίβεια ο ακριβής τόπος του ιερού, είπε το τμήμα αρχαιοτήτων.
Η έρευνα αποκάλυψε υψηλή συγκέντρωση βοοειδών, αλλά και θραύσματα αρχαίων γλυπτών και ειδωλίων τερακότας σε μια σχετικά στενά καθορισμένη περιοχή.
Μια γεωφυσική έρευνα του GPR (Ground Penetrating Radar) που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κύπρου υπό τη διεύθυνση του Απόστολου Σαρρή επιβεβαίωσε αυτά τα ευρήματα. Σύμφωνα με την έρευνα, βαθιές κατασκευές στο έδαφος εντοπίζονται μόνο στο τμήμα της κοιλάδας που ήταν επίσης εμφανές στην αρχαιολογική έρευνα.
Μια προκαταρκτική ανάλυση των ευρημάτων έδειξε ότι η περιοχή είχε καταληφθεί από την εποχή του Σιδήρου και χρησιμοποιήθηκε σε όλη την αρχαϊκή, κλασική και ελληνιστική περίοδο.
Τα αριθμητικά μικρότερα ευρήματα της Ρωμαϊκής και της Βυζαντινής εποχής είναι πολύ πιο διαβρωμένα και πιθανότατα προέρχονται από έναν οικισμό που βρίσκεται πιο κάτω, ο οποίος είναι ήδη γνωστός.
Ωστόσο, τα ευρήματα από προηγούμενες περιόδους, τα οποία μπορούν να αποδοθούν στη χρήση του ιερού του Απόλλωνα, είναι σχετικά καλά διατηρημένα. Πιθανότατα προέρχονται από τα συντρίμμια των ανασκαφών του 1885 και αγνοήθηκαν εκείνη την εποχή.
Συγκεκριμένα, τα πολλά θραύσματα από ασβεστολιθικές μορφές και αγάλματα τερακότας μεγάλου μεγέθους αποδεικνύουν ότι αυτά είναι τα ερείπια ενός αρχαίου ιερού, καθώς τα αντίστοιχα ευρήματα σε οικισμούς και νεκροπόλεις είναι ασυνήθιστα.
Στην πραγματικότητα, οι τύποι των εικονιστικών ευρημάτων αντιστοιχούν ακριβώς στο υλικό που ανασκάφηκε το 1885, το οποίο βρίσκεται τώρα σε μουσεία στον Καναδά, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ιρλανδία και πιθανώς ακόμη και τη Ρωσία. Μόνο ένα μικρό μέρος των ευρημάτων από το 1885 έχουν παραμείνει στην Κύπρο και βρίσκονται τώρα στο Κυπριακό Μουσείο.
Τα χαρακτηριστικά ευρήματα είναι μικρά άμαξες, αναβάτες και φιγούρες πολεμιστών στην τερακότα και μεγάλα κοίλα αγάλματα τερακότας έως και μεγέθους ζωής που απεικονίζουν τους δωρητές.
Πολλές ντυμένες φιγούρες ψηφοφόρων ήταν επίσης ασβεστόλιθο. Εκτός από αυτές τις ανθρώπινες μορφές, έχουν βρεθεί πολλά θραύσματα ειδικά των αλόγων (ή των αναβατών σε άλογα).
Η επιβεβαίωση ότι η τοποθεσία του σημαντικού ιερού του Απόλλωνα έχει εντοπιστεί σε αυτήν την περιοχή παρέχεται επίσης από τη θέση μιας δοκιμαστικής τάφρου μήκους σχεδόν 15 μέτρων, η οποία μπορεί να εντοπιστεί στις δραστηριότητες του 1885 και η οποία αναφέρεται επίσης στην παλιά εκθέσεις ανασκαφών, πρόσθεσε το τμήμα.
Η τάφρος, που είχε πλάτος ακριβώς δύο πόδια, είχε σκοπό να εξερευνήσει την παρακείμενη περιοχή προκειμένου να προσδιορίσει την ακριβή έκταση του ιερού. Στην πραγματικότητα, ερείπια αρχαίας τοιχοποιίας με δύο κελύφη φαίνονται εδώ, που πρέπει να ήταν μέρος της αρχιτεκτονικής του ιερού.
Μια αναλυτική έρευνα της περιοχής στο πλαίσιο μιας αρχαιολογικής ανασκαφής προγραμματίζεται για την άνοιξη του 2021.
Βρήκαν Τούρκοι ψαράδες χάλκινο ελληνικό άγαλμα 300 κιλών;