Για να βελτιώσει τη συμφωνία, η ΕΕ ανακοίνωσε επίσης ότι οι Βρυξέλλες είναι έτοιμες να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για τον εκσυγχρονισμό της τρέχουσας τελωνειακής ένωσης με την Τουρκία, που χρονολογείται από το 1995.
Στα μέσα της δεκαετίας του 2010, η Παγκόσμια Τράπεζα ξεκίνησε τρόπους για να προχωρήσει στη διαδικασία και παρουσίασε μια λεπτομερή έκθεση.
Παρ ‘όλα αυτά, η ΕΕ είναι τόσο ανυπόμονη όσον αφορά τη διερεύνηση σοβαρής αλληλεπίδρασης με την Τουρκία, εκτός από τη συμφωνία για τους μετανάστες, που ο εκσυγχρονισμός της τελωνειακής ένωσης φαινόταν απομακρυσμένη δυνατότητα, μέχρι τη Διάσκεψη Κορυφής των Ηγετών της ΕΕ στις 25-26 Μαρτίου.
Εκείνη την εποχή, ακριβώς όταν η ΕΕ έπρεπε να εξετάσει τις κυρώσεις στην Τουρκία, η «θετική ατζέντα» στη μόδα από τον Οκτώβριο του 2020 και ο εκσυγχρονισμός της τελωνειακής ένωσης, έγιναν συγκεκριμένες δυνατότητες.
Και πάλι, όταν ο τότε πρωθυπουργός της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου κατάρτισε την πρώτη μεταναστευτική συμφωνία με την ΕΕ το 2015, παράλληλα με την ενημέρωση της τελωνειακής ένωσης, η ελευθέρωση των θεωρήσεων της ΕΕ για την Τουρκία ήταν επίσης στο τραπέζι.
Και οι δύο έπεσαν αργά κάτω από το χαλί καθώς οι σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ απέτυχαν να προχωρήσουν μια ίντσα μετά την υπογραφή της συμφωνίας για τους μετανάστες και στη συνέχεια επιδεινώθηκαν.
Γιατί τα πράγματα θα είναι διαφορετικά αυτήν τη φορά, όταν τα δομικά πράγματα παραμένουν ίδια; Μπορεί το “Migrant Deal 2.0” να αλλάξει οτιδήποτε, επειδή η διαδικασία ονομάζεται “θετική ατζέντα”;
Καθώς πηγαίνει το ποίημα TS Elliot, ο Απρίλιος μπορεί πράγματι να είναι ο πιο σκληρός μήνας εάν η «μη θετική ατζέντα» μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ – και συγκεκριμένα το ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου – αρχίσει να σταματά το «θετικό».
Η επίσκεψη του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών Νίκου Ντεντιά στην Άγκυρα στις 15 Απριλίου θα είναι ορόσημο, καθώς η πρώτη επίσημη συνάντηση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μετά την κλιμάκωση της σύγκρουσης. Το περασμένο καλοκαίρι, πραγματοποιήθηκε μια ανεπίσημη συνάντηση στο Βερολίνο, αλλά είναι η πρώτη φορά που συναντώνται επίσημα η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και η Τουρκία.
Οι διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ των χωρών έχουν προχωρήσει χωρίς να παράγουν κάτι απτό από τον Ιανουάριο αυτό, αλλά μέχρι στιγμής, ο στόχος ήταν απλώς να διατηρηθούν οι διαπραγματεύσεις ανέπαφες.
Στις 27-29 Απριλίου, η ακόμη πιο σοβαρή συνάντηση «5 + 1» ξεκινά στη Γενεύη με τη χορηγία των Ηνωμένων Εθνών, κάνοντας την Κύπρο, την Ελλάδα, την Τουρκία και τη Βρετανία ως μία από τις εγγυητικές χώρες.
Καθώς τα Ηνωμένα Έθνη επιδιώκουν να αντιμετωπίσουν την περίπλοκη και παρατεταμένη Κυπριακή Σύγκρουση, θα μπορούσε η Τουρκία να εγκρίνει τη «λύση δύο κρατών» στην οποία ο Ελληνοκύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης φέρεται να συμπαθεί;
Ενώ ο Ερντογάν μπορεί να θέλει να χαρακτηρίσει τον εαυτό του ως «επίλυση του αιώνιου Κυπριακού Ερωτήματος» κερδίζοντας τη διεθνή αναγνώριση της Βόρειας Κύπρου, είναι ένα περίπλοκο ζήτημα και τα πράγματα θα μπορούσαν να γίνουν άσχημα οποιαδήποτε στιγμή κατά τη διαδικασία. Και η Άγκυρα είναι πιο ευχάριστη από ποτέ στις διεθνείς της σχέσεις.
Είναι η «θετική ατζέντα» της ΕΕ και της Τουρκίας έτοιμη για μια τέτοια δοκιμασία άγχους, προχωρώντας σε δύσκολες ερωτήσεις της Ανατολικής Μεσογείου και, μεταξύ άλλων, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Σύγκρουσης;
Ακόμη και μια ήπια διάσειση τους επόμενους μήνες μπορεί να αποδειχθεί ενοχλητική για τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, το λιγότερο – αποκαλύπτοντας την «θετική ατζέντα» ως στην πραγματικότητα απλά γυμνά κόκαλα.
Σεζίν Οννί είναι πολιτικός επιστήμονας και δημοσιογράφος που ειδικεύεται στις ευρωπαϊκές υποθέσεις.
Οι απόψεις που εκφράζονται είναι του συγγραφέα και δεν αντικατοπτρίζουν απαραίτητα τις απόψεις του BIRN.
Αυτό το άρθρο άλλαξε στις 14 Απριλίου 2021, για να τροποποιήσει την ημερομηνία επίσκεψης του Νίκου Δένδια στην Άγκυρα.