On This Day: Το ελληνικό πραξικόπημα του 1967 από τη στρατιωτική χούντα

By Chrisos Mavromoustakos

Ήταν αυτή την ημέρα το 1967, λίγες μόλις εβδομάδες πριν από τις προγραμματισμένες εκλογές, μια ομάδα στρατιωτικών συνταγματάρχων με επικεφαλής τον ταξίαρχο Στυλιανό Πατάκο και τους συνταγματάρχες Γιώργο Παπαδόπουλο και Νικόλαο Μακαρέζο κατέλαβαν την εξουσία σε πραξικόπημα και άλλαξαν την πορεία της ιστορίας της Ελλάδας.

Τα άρματα τοποθετήθηκαν σε όλη την πόλη, και μικρά κινητά άτομα θα συνέλαβαν οποιονδήποτε ύποπτο για αριστερή δραστηριότητα. Όλη η αντιπολίτευση στη χούντα τέθηκε υπό κράτηση από το επόμενο πρωί, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού τότε Παναγιώτη Κανελλόπουλου.

Η χούντα επικεντρώθηκε στις ακροδεξιές πολιτικές, οι οποίες περιελάμβαναν την εκτέλεση, την εξορία και τη φυλάκιση της πολιτικής αντιπολίτευσης. Αυτό θα συνεπαγόταν το σχίσιμο του σώματος και των μαλλιών, τα σεξουαλικά βασανιστήρια και τον ξυλοδαρμό των σόλων των κρατουμένων.

Αφού η χούντα κατέσχεσε την εξουσία, αφαίρεσαν έντεκα άρθρα από το ελληνικό σύνταγμα. Το άρθρο 14, το οποίο περιγράφει την ελευθερία σκέψης και Τύπου, καταργήθηκε αμέσως. Μία από τις αφαιρέσεις των άρθρων είχε ως αποτέλεσμα την άμεση σύλληψη οποιουδήποτε, χωρίς ένταλμα.

Η δικαιολογία για το πραξικόπημα ήταν ότι χωρίς αυτό, η Ελλάδα θα είχε «κομμουνιστική ανάληψη». Επομένως, το πραξικόπημα ήταν μια έκκληση για να σώσει την Ελλάδα από μια καταστροφική γραφειοκρατία. Η χούντα θα χρησιμοποιούσε προπαγάνδα για να πάρει τα σημεία της σε ολόκληρο το έθνος, στις οποίες ηγήθηκαν οι πρώην μαρξιστές Γεώργιος Γεωργαλάς και Σάββας Κωνσταντόπουλος.

Παρόλο που οι πολίτες μπορούσαν να παρακολουθήσουν συναυλίες και να συμμετάσχουν σε εκδηλώσεις, ζούσαν συνεχώς με φόβο. Οποιαδήποτε λανθασμένη λέξη ή πράξη θα μπορούσε να οδηγήσει σε φυλάκιση ή στην ετικέτα ότι είναι «κομμουνιστής».

Μετά τον έλεγχο του Άξονα στην Ελλάδα που έληξε το 1944, η πολιτική αναταραχή μεταξύ αριστεράς και δεξιάς στην Ελλάδα οδήγησε σε πολλές διαμάχες. Στην πραγματικότητα, υπήρξε ελληνικός εμφύλιος πόλεμος το 1944 μεταξύ των κομμουνιστών και του ακροδεξιού κινήματος. Η ήττα του κομμουνιστικού κινήματος οδήγησε στη νίκη του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδας, η οποία υποστηρίχθηκε από τους Αμερικανούς και τους Βρετανούς.

Η κατάρρευση της χούντας τόσο ιδεολογικά όσο και πολιτικά προκλήθηκε από μια σειρά γεγονότων.

Τον Νοέμβριο του 1973, η φοιτητική εξέγερση στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Πολυτεχνείο) τερμάτισε τις προσπάθειες του Παπαδόπουλου. Ο Ταξίαρχος Δημήτριος Ιωαννίδης (κέντρο) χρησιμοποίησε την εξέγερση του Πολυτεχνείου ως πρόσχημα για την αποκατάσταση της δημόσιας τάξης και οργάνωσε πραξικόπημα για την ανατροπή του Παπαδόπουλου και της κυβέρνησής του στις 25 Νοεμβρίου 1973.

Ο Ιωαννίδης διήρκεσε μόνο λίγους μήνες. Η αλαζονεία του τον οδήγησε να οργανώσει πραξικόπημα στην Κύπρο, μετά το εθνικιστικό όνειρό του να ενώσει το νησί με την Ελλάδα. Στις 20 Ιουλίου 1974, η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο. Ο δικτάτορας αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την εξουσία τρεις ημέρες αργότερα και στις 24 Ιουλίου, ο αυτοκρατοποιημένος Κωνσταντίνος Καραμανλής επέστρεψε στην Ελλάδα.

Το νέο κόμμα του, η Νέα Δημοκρατία, κέρδισε τις γενικές εκλογές του Νοεμβρίου 1974 και παρέμεινε πρωθυπουργός. Η κοινοβουλευτική δημοκρατία αποκαταστάθηκε έτσι, και οι ελληνικές νομοθετικές εκλογές του 1974 ήταν οι πρώτες ελεύθερες εκλογές που πραγματοποιήθηκαν σε μια δεκαετία.

Source